Το ημερολογιο του Προδρομου Τσινικορη
Τηλεμαχος στην Ευρωπη

Εδώ και δυο χρόνια ο Πρόδρομος Τσινικόρης ταξιδεύει ανάμεσα στη Γερμανία, την Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες προκειμένου να ασχοληθεί με διάφορα θεατρικά εγχειρήματα. Αυτή η ζωή με μια βαλίτσα είναι άραγε η προσωπική του απάντηση στην ερώτηση «Να μείνω ή να φύγω;» που έθεσε ως σκηνοθέτης και ηθοποιός πρώτη φορά στις αρχές 2012, στο χώρο Ballhaus Naunynstraße του Βερολίνου; Διαβάστε εδώ ένα απόσπασμα από το ημερολόγιό του.

Τον Ιούνιο του 2012 ξενοίκιασα το διαμέρισμά μου στα Άνω Πετράλωνα. Το ίδιο έκανε και ο συνεργάτης μου Ανέστης Αζάς, προκειμένου να προετοιμάσουμε στην Αργολίδα την παράστασή μας «Επίδαυρος – ένα ντοκιμαντέρ». Από τότε δεν ξαναέπιασα διαμέρισμα. Όταν έρχομαι για μικρά χρονικά διαστήματα στην Ελλάδα με φιλοξενούν φίλοι, όταν είμαι στο εξωτερικό μένω σε ξενοδοχεία και διαμερίσματα θεάτρων. Λόγω της οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα, την κατάργηση των επιχορηγήσεων και των διαφόρων δυσκολιών που ενέχει το είδος του θεατρικού ντοκιμαντέρ με το οποίο αποφασίσαμε να ασχοληθούμε μετά από την καθοριστική συνεργασία με τους Rimini Protokoll στον «Προμηθέα στην Αθήνα», επιλέξαμε να μένουμε και να δουλεύουμε μεταξύ Ελλάδος και Γερμανίας. Φέτος η σεζόν θα κλείσει με 31 διαφορετικές στάσεις και 25.000 χιλιόμετρα που διανύθηκαν.

Σεπτέμβριος 2013. Στη Γερμανία υπάρχουν πάνω από 150, από μικρά ως μεγάλα κρατικά θέατρα. Επιπλέον, το κράτος – τα διάφορα κρατίδια – οι πόλεις, χρηματοδοτούν, μετά από ανάλυση όλων των προτάσεων, πρότζεκτ της ελεύθερης σκηνής. Ενδεικτικά για το Βερολίνο αναφέρω το HAU, τα Sophiensäle, το Heimathafen. Οι επιχορηγήσεις των 2 εκατομμυρίων που περιέκοψε το ελληνικό κράτος, εν μέσω κρίσης, από την αντίστοιχη ελληνική θεατρική σκηνή, φαντάζουν λοιπόν απίστευτα γελοίες μπροστά στα χρήματα που δαπανώνται στη Γερμανία. Με τον Ανέστη αποφασίζουμε να ταξιδέψουμε οδικώς στο Βερολίνο και να γράψουμε τη δεύτερη αίτησή μας για το Ballhaus Naunynstrasse. Σε 15 σελίδες πρέπει να παρουσιαστούν το σκεπτικό, η ανάλυση και το καλλιτεχνικό στοίχημα της παράστασης, το χρονοδιάγραμμα, το budget, μαζί με τα βιογραφικά των συντελεστών.
 
3 Οκτωβρίου 2013. Επιστρέφουμε στην Αθήνα για να παρουσιάσουμε τη δουλειά μας στο πλαίσιο της διεθνούς συνάντησης ΙΕΤΜ. Επιμελητές από όλον τον κόσμο έρχονται στην Αθήνα για να γνωρίσουν τη δουλειά Ελλήνων δημιουργών και να συζητήσουν πιθανές συνεργασίες.

Οκτώβριος 2013. Στη συνέχεια ανεβαίνουμε στη Θεσσαλονίκη για να πραγματοποιήσουμε το casting από ελληνικής πλευράς της παράστασης «UTOPIA IN PROGRESS», μιας συμπαραγωγής του Theater Konstanz και του ΚΘΒΕ. Είναι η πρώτη φορά που κάνουμε ακροάση για μια από τις παραστάσεις μας. Συνήθως συναντάμε τους πιθανούς πρωταγωνιστές μας στο χώρο εργασίας τους, το σπίτι τους ή σε κάποιο καφέ. Στο κάλεσμά μας ανταποκρίνονται πάνω από 80 άτομα μεταξύ 18–23 ετών. Ηθοποιοί, σπουδαστές δραματικών σχολών, ερασιτέχνες, νέοι που δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ με το θέατρο. Μετά από ένα έντονο εργαστήριο διάρκειας 5 ημερών, καταλήγουμε στους 10 που θα δουλέψουν μαζί μας πάνω στις «Όρνιθες» του Αριστοφάνη και την αναζήτηση μιας ιδανικής πολιτείας.
 
Νοέμβριος 2013. Ταξιδεύουμε στην Κωνσταντία για να βρούμε το γερμανικό γκρουπ που θα συναντήσει επί σκηνής τους Έλληνες. Στόχος μας είναι να φτιάξουμε έναν ανομοιογενή θίασο, ο οποίος θα φωτίσει από διαφορετικές οπτικές γωνίες τα ζητήματα που απασχολούν τους νέους της Ευρώπης σήμερα.
 
Νοέμβριος 2013. Το «ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ - should I stay or should I go?» προσκεκλημένο σε θεατρικό φεστιβάλ της Στουτγκάρδης. Η παράσταση, συμπαραγωγή του βερολινέζικου Ballhaus Naunynstrasse και της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, είναι μια επί σκηνής συνάντηση δυο γενεών Ελλήνων μεταναστών. Των «γκάσταρμπαϊτερ» που έφυγαν τις δεκαετίες του 1960 και '70 για τη Γερμανία (στους οποίους ανήκουν και οι δικοί μου γονείς) και των νέων που εγκαταλείπουν την Ελλάδα σήμερα λόγω της οικονομικής κρίσης. Πρόκειται για την τελευταία συμμετοχή της Σοφίας Αναστασιάδου στο θίασό μας. Ειρωνεία της τύχης: η Στουτγκάρδη ήταν η πρώτη πόλη που επισκέφτηκε, όταν κατά τη διάρκεια της χούντας αναγκάστηκε για πολιτικούς λόγους να φύγει από την Ελλάδα.
 
Νοέμβριος 2013. Μαζί με τον Ανέστη συμμετέχουμε σε μια σειρά παρουσίασης νέων γερμανικών έργων στο Maxim Gorki του Βερολίνου. Υπό τη νέα διεύθυνση της Shermin Langhoff και του Jens Hillje, το συγκεκριμένο θέατρο χάρη στον πολυπολιτισμικό του θίασο, τον πολιτικό του προβληματισμό και τις συνεχείς του δράσεις αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση και έναν από τους πιο ενδιαφέροντες καλλιτεχνικούς χώρους αυτή τη στιγμή στη Γερμανία. Όποιος συνεχίζει να πιστεύει πως σε ένα μεγάλο κρατικό θέατρο οι θέσεις εργασίας είναι πιο σημαντικές από το αισθητικό στοίχημα και πως αυτά τα δυο δεν συνδυάζονται, ας περάσει μια βόλτα.
 
Δεκέμβριος 2013. Χριστούγεννα στο Στρασβούργο.
 
Ιανουάριος 2014. Ως δραματουργός συνεργάζομαι με τους Κορίνα Βασιλειάδου και Χάρη Πεχλιβανίδη στο «Ορυχείο Ίψεν – ένας εχθρός του λαού συναντάει τον λαό». Η παράσταση που παρουσιάζεται στο Δημοτικό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης σε συμπαραγωγή του ΚΘΒΕ συνδυάζει το έργο του Νορβηγού συγγραφέα Ίψεν με τα ορυχεία στην περιοχή των Σκουριών στη Χαλκιδική. Από ένα σημείο και μετά (3η πράξη) αποφασίζουμε να διακόπτεται η παράσταση και να δίνεται ο λόγος στους θεατές. Να επιχειρηματολογήσουν, να συμφωνήσουν ή να διαφωνήσουν σχετικά με την εξόρυξη χρυσού στην περιοχή. Ο χώρος από θεατρική σκηνή μετατρέπεται πάλι σε πολιτική αρένα και αποκαλύπτει / εκθέτει τον τρόπο με τον οποίο γίνεται ο δημόσιος διάλογος σήμερα στη χώρα. Στο τέλος ένα ζαρκάδι από το δάσος των Σκουριών παίρνει τον λόγο ...
 
Φεβρουάριος 2014. Το «ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ – should I stay or should I go?» ξαναπαρουσιάζεται μετά από μήνες στη σκηνή του Ballhaus Naunynstrasse για τέσσερα βράδια. Την Σοφία Αναστασιάδου αντικαθιστά με τη δική της ιστορία η Χρύσα Κυριακίδου: κατά τη διάρκεια της δικτατορίας έκρυβε με την οικογένειά της έναν πολύ γνωστό κομμουνιστή στο σπίτι τους στο Χαλάνδρι και ένα βράδυ τους επισκέφτηκε η ασφάλεια. Όποιος θέλει να μάθει ποιον κρύβανε και τι έγινε στη συνέχεια: το φθινόπωρο ο «ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ» θα επαναληφθεί στη γερμανική πρωτεύουσα. ΥΓ: Επειδή παθαίνω ταχυπαλμίες κόβω τον καφέ.
 
12 Φεβρουαρίου 2014. Μετά από ξεχωριστές πρόβες στις δυο πόλεις κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οι δυο ομάδες του «UTOPIA IN PROGRESS» συναντιούνται για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη. Έλληνες και Γερμανοί δουλεύουμε μαζί για 10 μέρες στα αγγλικά, απαντώντας σε ερωτήσεις που ο ένας θέτει στον άλλο.
 
Μάρτιος 2014. Μαζί με την υπόλοιπη καλλιτεχνική ομάδα (Dagmar Donners και Sarit Streicher) δουλεύουμε σε ένα γραφείο στα Εξάρχεια την δραματουργία για το «UTOPIA IN PROGRESS». ΥΓ 2: Ανακαλύπτω και εκτιμώ τον ντεκαφεϊνέ.
 
Μάρτιος/Απρίλιος 2014. Αυτή τη φορά το ελληνικό γκρουπ ταξιδεύει στη Γερμανία για τις τελικές πρόβες και τις 7 παραστάσεις του «UTOPIA IN PROGRESS». Επί σκηνής οι τελικά 17 πρωταγωνιστές μας (λόγω αποχωρήσεων και τραυματισμών) μιλούν για τα όνειρα και τους φόβους τους, ανταλλάσσουν τις απόψεις τους και διαφωνούν σχετικά με την εθνική υπερηφάνεια, το δικαίωμα των gay στο γάμο και την υιοθεσία παιδιών, την κρίση του καπιταλισμού και το ιδανικό πολίτευμα. Στα τέλη Οκτωβρίου η παράσταση θα παρουσιαστεί στην Ε.Μ.Σ. του ΚΘΒΕ στη Θεσσαλονίκη.
 
Μάιος 2014. Καλεσμένος του «THEATERTREFFEN» στο Βερολίνο για μια σύντομη διάλεξη σχετικά με το μέλλον του θεάτρου. Κάθε χρόνο οι 10 πιο αξιοσημείωτες παραστάσεις του γερμανόφωνου χώρου προσκαλούνται να παρουσιαστούν μπροστά στο κοινό της γερμανικής πρωτεύουσας. Φέτος δείχνουν τη δουλειά τους μεταξύ άλλων οι Herbert Fritsch, Frank Castorf, Alain Platel, Rimini Protokoll ("Situation Rooms"), Susanne Kennedy. Στον Dimiter Gotscheff , που απεβίωσε τον περασμένο Οκτώβριο, γίνεται ένα ειδικό αφιέρωμα . Στον πάνω όροφο του Berliner Festspiele ανακαλύπτω  τους «Πέρσες» που είχε σκηνοθετήσει για το Εθνικό Θέατρο το καλοκαίρι του 2009 στην Επίδαυρο.
 
18 Μαΐου  2014. Το «ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ – should I stay or should I go?» κλείνει στο Φεστιβάλ «Perspectives» στο Ζααρμπρύκεν τις 45 παραστάσεις. Πράγμα σπάνιο για παράσταση που ανήκει στο είδος του θεατρικού ντοκιμαντέρ.
 
Μάιος/Ιούνιος 2014. Καλεσμένοι στο μεγαλύτερο διεθνές φεστιβάλ της Γερμανίας «THEATER DER WELT» από τον διευθυντή Matthias Lilienthal και την ομάδα του. «X FIRMEN» ονομάζεται το πρότζεκτ. Πρόκειται για 3 διαδρομές - επισκέψεις σε χώρους εργασίας μέσα στην πόλη του Μάνχαϊμ. Κάθε διαδρομή αποτελείται από 7 στάσεις: εργοστάσια παπλωμάτων, καταστήματα νυφικών και πολυτελών επίπλων, ραφεία κ.ά., τις οποίες οι θεατές επισκέπτονται σε γκρουπ των τεσσάρων κάθε 10 λεπτά.
Στη στάση που σκηνοθετούμε, δουλεύουμε με μακροχρόνια ανέργους που έχουν κάποιο πρόβλημα εθισμού (αλκοόλ, ναρκωτικά, χάπια) και οι οποίοι, προκειμένου να ενταχθούν πάλι στην «πραγματική» αγορά εργασίας, απασχολούνται με διάφορες δουλειές στον οργανισμό «Internationaler Bund»: επισκευάζουν ποδήλατα, φτιάχνουν ξύλινα αντικείμενα, μαγειρεύουν, μαθαίνουν τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών. Φτάνοντας στο σημείο εκκίνησης, οι θεατές διαλέγουν ένα αντικείμενο που αντιπροσωπεύει έναν εργασιακό χώρο και επισκέπτονται εκεί, μόνοι τους, τον εκάστοτε πρωταγωνιστή μας.
Αφού μιλήσει για τον εαυτό του, ο πρωταγωνιστής μετατοπίζει το κέντρο βάρους της συζήτησης και καλεί τον θεατή να απαντήσει σε ερωτήσεις που του θέτει: «Εργάζεσαι;», «Είσαι ευτυχισμένος με την δουλειά σου;», «Τι ήθελες να γίνεις όταν ήσουν παιδί; Γιατί δεν τα κατάφερες;», «Έχεις στόχους στη ζωή;», «Τι είναι πιο εύκολο; Να βρεις μια καλή δουλειά ή να ερωτευτείς;». Στόχος της παράστασης είναι ο θεατής μέσα από το ερέθισμα που του δίνει ο άνεργος να σκεφτεί και να προβληματιστεί σχετικά με τη δική του επαγγελματική πορεία.

Ευχαριστούμε το περιοδικό LIFO για την παραχώρηση του κειμένου: www.lifo.gr/team/parastasi/49642