Eνα αθηναϊκο στιγμιοτυπο
«Schubladen»: Ας ξεκολλησουμε πια απο τις ετικετες
Στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Οικονομικών της Ε.Ε. συζητούν για τη μελλοντική χρηματοδότηση της Ελλάδας, ωστόσο η λέξη GREXIT ακούγεται όλο και ποιο δυνατά.
Ο καύσωνας έχει κυριεύσει ολόκληρη την Ευρώπη, και όχι μόνο από μετεωρολογική άποψη. Αυτό το σαββατοκύριακο του φετινού Ιουλίου του 2015 η αίθουσα Δ’ στην οδό Πειραιώς είναι απρόσμενα γεμάτη: Η βερολινέζικη κολεκτίβα SHE SHE POP παρουσιάζει μετά από πρόσκληση του Φεστιβάλ Αθηνών την παραγωγή της «Schubladen»: «Συρτάρια», εκφραση που χρησιμοποιείται στα γερμανικά για έμμονη προκατάληψη.
Βασικά, το έργο αποτελεί μια προσπάθεια αλληλοπροσέγγισης ανάμεσα σε Γερμανίδες που μεγάλωσαν στη Δυτική και την Ανατολική Γερμανία, και επιχειρεί να τις απεγκλωβίσει από τη κατηγοριοποίηση που ευθύνεται για την παγίωση της αμοιβαίας απαξίωσης, μέσα από ερωτήματα όπως: «Μπορείς να φανταστείς πως νιώθει κανείς, όταν…» Όμως ο Γιώργος Λούκος, ο πρόεδρος του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, είχε αντιληφθεί προ πολλού ότι το έργο δεν καταπιάνεται μόνο με την ενδογερμανική κρίση ταυτότητας, αλλά θέτει υπό εξέταση τον ενδοευρωπαϊκό τρόπο αμοιβαίας αντίληψης και φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως έναυσμα για αυτοκριτική.
Η κολεκτίβα She She Pop, που αρχικά απαρτιζόταν αποκλειστικά από γυναίκες, ιδρύθηκε το 1998 από αποφοίτους των Εφαρμοσμένων Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Γκίσεν. Οι περφόρμερ της ομάδας She She Pop λειτουργούν έξω από τις ιεραρχικές δομές του θεάτρου, δημιουργούν και διαμορφώνουν τις παραγωγές τους κατά τρόπο συλλογικό. Οι ίδιες περιγράφουν την ομάδα ως εξής: «Δεν είμαστε ηθοποιοί. Μάλλον βάζουμε ασκήσεις τόσο στον εαυτό μας όσο και μεταξύ μας, και τις λύνουμε μπροστά στο κοινό. Για κάθε ερώτημα υπάρχουν απαντήσεις από διαφορετικές οπτικές γωνίες, που πηγάζουν από το φάσμα εμπειριών της καθεμιάς μας. Μερικές φορές αυτό θεωρείται αυτοβιογραφικό θέατρο. Στην πραγματικότητα οι αναφορές στην προσωπική ζωή αποτελούν τη μέθοδο, όχι το θέμα καθαυτό».
Παρουσα σε μια ιστορικη στιγμη
Λίγο έλειψε οι πρόσφατα επιβληθέντες έλεγχοι της κίνησης κεφαλαίων στην Ελλάδα να εμποδίσουν τελικά το ταξίδι της κολεκτίβας στην Αθήνα, αφού ούτε καν το Φεστιβάλ δεν μπορούσε να κάνει εμβάσματα στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα να έχει μπλοκαριστεί η πληρωμή για τη μεταφορά του εξοπλισμού της παραγωγής «Συρτάρια». Ωστόσο, η κολεκτίβα αποφάσισε να πάρει το ρίσκο και ταξίδεψε στην Αθήνα. Θελήσαμε να μάθουμε τους λόγους και πήραμε την εξής απάντηση:She She Pop: «Αν το κύριο μέλημά μας ήταν να βγάλουμε χρήματα, τότε θα επιλέγαμε πιθανότατα κάποιο άλλο επάγγελμα. Ήταν δε τελείως αδιανόητη για μας η σκέψη να πούμε στο Φεστιβάλ ειδικά στην τωρινή κατάσταση: Δεν θα συμμετέχουμε, αν δεν μπορείτε να πληρώσετε. Πέραν αυτού θεωρήσαμε αξιοσημείωτη την κίνηση του διευθυντή του Φεστιβάλ να ανεβάσει το συγκεκριμένο έργο και μάλιστα τη δεδομένη χρονική στιγμή».
Η κολεκτίβα She She Pop έβαλε λοιπόν στις βαλίτσες και τις χειραποσκευές της, κουστούμια, βιβλία, τετράδια, επιστολές, σημειώσεις, εκτυπωμένα μέιλ και τρεις προτζέκτορες, και με τη βοήθεια της δραστήριας ομάδας του Φεστιβάλ αναζήτησε επί τόπου τραπέζια, καρέκλες, συρταριέρες με ροδάκια και ένα δάπεδο χορού, όντας έτοιμη να συμβιβαστεί στο σκηνικό και τεχνικό εξοπλισμό. Για ποιο λόγο άραγε;
She She Pop: «Ανεξάρτητα από το ότι είτε θα παίρναμε ένα ρίσκο και θα ανεβάζαμε την παράσταση στην Αθήνα είτε θα αισθανόμασταν μάλλον απαίσια με μια πιθανή ακύρωση, δεν μπορούσαμε απλά να αδιαφορήσουμε για μια ιστορική στιγμή ευρωπαϊκών αποφάσεων. Θέλαμε αυτή τη στιγμή να είμαστε στην Αθήνα. Ήταν τρομερή εμπειρία για μας το γεγονός ότι οι Έλληνες έγιναν μια γροθιά και είπαν σε ένα δημοψήφισμα: Όχι, δεν θέλουμε πια αυτή την πολιτική, χρειαζόμαστε μια εναλλακτική. Άλλωστε η αναγκαιότητα να δοθεί εναλλακτική προοπτική ισχύει για ολόκληρη την Ευρώπη».
Δευτέρα πρωί: Η συνεδρίαση των Υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε. συνεχίζεται. Κατά τις μοιραίες ώρες που αποφασιζόταν η τύχη του Ευρώ, που είναι «κάτι περισσότερο από ένα νόμισμα» (σύμφωνα με τη Γερμανίδα καγκελάριο), οι Αθηναίοι παρακολούθησαν έξι γυναίκες από τη Γερμανία να αγωνίζονται για μια απροκατάληπτη, αμοιβαία αποδοχή και μια κοινή βάση ταυτότητας. Το γερμανό-γερμανικό καθώς και ένα ευρωπαϊκό αφήγημα δεν μπορεί και δεν πρέπει παρά να είναι πολυφωνικά. Κενά, ανακρίβειες και απόντες συσχετισμοί είναι αναπόφευκτοι. Σημασία έχει να ακούει ο ένας τον άλλο αντί απλώς να μιλά ο ένας για τον άλλον χωρίς διάλογο. Αυτό είναι το μήνυμα των She She Pop, που με αγωνία άκουσε και κατανόησε πολύ καλά το αθηναϊκό κοινό σε αυτή τη δίωρη παράσταση.