Berlinale Blogger 2018
ΣΥΖΗΤΙΕΤΑΙ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ #METOO ΣΤΗΝ ΜΠΕΡΛΙΝΑΛΕ;

Σε ποιο βαθμό έχουν απασχολήσει την Μπερλινάλε τα ζητήματα του κινήματος #MeToo; Οι «blogger της Μπερλινάλε» σχολιάζουν.  

Philipp Bühler – Γερμανία: Στην ταινία 3 Days in Quiberon, ένα εξαιρετικό πορτρέτο της Romy Schneider, βλέπουμε πώς δύο δημοσιογράφοι εκμεταλλεύονται την προσωρινή αδυναμία μιας γυναίκας – αυτή ίσως είναι και η καλύτερη συμβολή στη συγκεκριμένη συζήτηση, και μάλιστα χωρίς καθόλου σεξ. Γενικά, εγώ θα ήθελα λιγότερη σκανδαλολογία και περισσότερες γυναίκες στην παραγωγή. Κατά τα άλλα, το σινεμά θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει πιο ερωτικό αντί για όλο και πιο σεμνότυφο και εχθρικό προς την απόλαυση – φυσικά, χωρίς να αποσιωπά και τις σκοτεινές πλευρές του θέματος.


Camila Gonzatto – Βραζιλία: Αυτή τη χρονιά το 37,5% των ταινιών που παρουσιάστηκαν στην Μπερλινάλε ήταν σκηνοθετικές δουλειές γυναικών. Ως την ισότητα των φύλων έχουμε πολύ δρόμο ακόμη, όμως η συζήτηση για αυτήν έχει σίγουρα συμβάλει σε μια κάποια βελτίωση. Στις ταινίες που είδα παρατήρησα μια αύξηση των γυναικών πρωταγωνιστριών με δυνατές και σημαντικές προσωπικότητες, κάτι που είναι επίσης βασικό για την κατασκευή μιας λιγότερο στερεότυπης γυναικείας ταυτότητας.


Foto: © privat Grace Barber-Plentie – Μεγάλη Βρετανία: Η συζήτηση γύρω από το κίνημα #MeToo σαφώς γίνεται αντιληπτή εδώ, και για μένα η πιο σημαντική συνέπεια αυτής είναι ότι οι άντρες αρχίζουν να αναλογίζονται το πώς συμπεριφέρονται. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα σε μια σκηνή του High Fantasy, όπου ένας ηθοποιός λέει σε ένα μονόλογο ότι όλοι οι άντρες είναι άχρηστοι. Όταν μια φωνή off τον ρωτάει αν σε αυτούς βάζει και τον εαυτό του, απαντάει «ναι, οπωσδήποτε!» και επαναλαμβάνει τον ισχυρισμό του ότι ΟΛΟΙ οι άντρες είναι άχρηστοι. Αυτό μπορεί να είναι μονάχα μια σύντομη σκηνή, ένα πολύ μικρό βήμα, αλλά θεωρώ ότι είναι ενδεικτικό του ότι οι άντρες ίσως έχουν αρχίσει να νιώθουν υπεύθυνοι για τις πράξεις τους και παίρνουν συνειδητά μέρος στη συζήτηση.


Sarah Ward – Αυστραλία: Αν η συζήτηση για το κίνημα #MeToo θέλουμε να είναι κάτι παραπάνω από μια απλή συζήτηση επίδειξης για να συμπληρωθεί το πρόγραμμα του φεστιβάλ, τότε μία μονάχα μπορεί να είναι η συμβουλή:  «πράξεις, όχι λόγια». Αποστολή της Μπερλινάλε είναι να παρουσιάζει ταινίες ‒ άρα μπορεί κάνοντας συγκεκριμένες επιλογές ταινιών να προετοιμάσει το έδαφος για αλλαγές. Ως σημαντική διοργάνωση της εμπροσθοφυλακής της κινηματογραφικής βιομηχανίας, το φεστιβάλ έχει τη δυνατότητα να δώσει το καλό παράδειγμα, προβάλλοντας ταινίες γυναικών σκηνοθετών, επιλέγοντας συνειδητά συγκεκριμένα θέματα και προσκαλώντας γυναίκες στα πάνελ και τις συζητήσεις που διοργανώνει. Αλλά και με αυτά που εσκεμμένα αφήνει απέξω, η Μπερλινάλε μπορεί να στείλει σημαντικά μηνύματα.  

Yun-hua Chen – Κίνα: Η Μπερλινάλε συν-διοργανώνει το σεμινάριο με τίτλο Closing the Gap («Κλείνοντας το κενό»), όπου δημιουργοί και παραγωγοί συζητούν πώς μπορεί ως το 2020 να γίνει πραγματικότητα η ισότιμη θέση της γυναίκας στη βιομηχανία του κινηματογράφου. Από την άλλη μεριά, τη συζήτηση περί #MeToo και υποκρισίας στο θέμα της σεξουαλικής βίας πυροδότησε και η ταινία που προβλήθηκε στο τμήμα Panorama με τίτλο Human, Space, Time And Human του Kim Ki-duk, καθώς ο σκηνοθέτης κατηγορήθηκε πρόσφατα ότι παρενόχλησε σεξουαλικά μια ηθοποιό στα γυρίσματα του Moebius (2013) και βρέθηκε ένοχος για βιαιοπραγία. Ως αποτέλεσμα, αμφισβητήθηκε και η επίσημη στάση της Μπερλινάλε πάνω στο θέμα.


Andrea D’Addio – Ιταλία: Η Μπερλινάλε παρουσίασε φέτος πολλές ταινίες με γυναίκες είτε στον πρωταγωνιστικό ρόλο είτε στη σκηνοθεσία. Οι ταινίες Las herederas, Figlia mia, Real Estate, 3 Days in Quiberon, Utøya 22. Juli ωστόσο γράφτηκαν και γυρίστηκαν προτού εμφανιστεί το κίνημα # MeToo. Αποτελούν απόδειξη ότι υπάρχουν όλο και περισσότερες δυνατότητες για τις γυναίκες να γυρίζουν ταινίες ή να πρωταγωνιστούν σε αυτές. Ας ελπίσουμε ότι αυτό θα συνεχιστεί και στο μέλλον.


Hikaru Suzuki – Ιαπωνία: Η συζήτηση για το κίνημα #MeToo είναι σε κάθε περίπτωση αισθητή στην Μπερλινάλε.  Στην ταινία Human, Space, Time and Human του Kim Κi-duk, π.χ., υπάρχουν ακραίες σκηνές σεξουαλικής βίας, για τις οποίες κουβεντιάζουν οι επισκέπτες της Μπερλινάλε. Η σκηνοθέτιδα Narjiss Nejjar πραγματεύεται στην ταινία Apatride το θέμα της καταπίεσης των γυναικών στην περιοχή των συνόρων ανάμεσα στο Μαρόκο και την Αλγερία. Το σε ποιο βαθμό οι ταινίες αυτές και η Μπερλινάλε θα συμβάλουν στην εξέλιξη της συζήτησης για το #MeToo μένει να το δούμε.  



Gerasimos Bekas – Ελλάδα: Η συζήτηση γύρω από το κίνημα # MeToo είναι για την Μπερλινάλε αυτό που είναι οι κομπάρσοι στο σκηνικό μιας ταινίας. Δεν γίνεται να λείψουν, αλλά δεν χρειάζεται να τους πάρεις και τόσο πολύ στα σοβαρά. Πέφτεις βέβαια διαρκώς πάνω τους. Εκείνο που έγινε εκ προοιμίου σαφές ήταν ότι οι δημιουργοί της Μπερλινάλε είχαν καταλάβει πάνω απ’ όλα το εξής: όποιος αγνοήσει πλήρως τη συγκεκριμένη συζήτηση θα λάβει αρνητικά σχόλια στον Τύπο. Γι’ αυτό και υποσχέθηκαν να της δώσουν πολύ χώρο. Παρ’ όλα αυτά, προσωπικά δεν τη συνάντησα πουθενά.