Berlinale Blogger 2018
ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ

Zentralflughafen THF (Κεντρικός Αερολιμένας Τέμπελχοφ) και Styx (Στυξ): δύο ταινίες του Πανοράματος παρουσιάζουν από διαφορετική σκοπιά τις παγκόσμιες μεταναστευτικές ροές.

Οι παγκόσμιες μεταναστευτικές ροές συνεχίζουν να απασχολούν την Berlinale. Το 2016 νικητής του διαγωνισμού ήταν το ντοκιμαντέρ του Gianfranco Rosi «Fuocoamare». Φέτος άλλο ένα ντοκιμαντέρ, ο Κεντρικός Αερολιμένας Tέμπελχοφ, θα τύχει μιας πολύ φιλικής υποδοχής. Ο κινηματογραφιστής Karim Aϊnuz, Αλγερινός στην καταγωγή, μεγαλωμένος στη Βραζιλία και από το 2010 κάτοικος Βερολίνου, δείχνει τη ζωή Σύριων, κατά κύριο λόγο, προσφύγων πολέμου σε έναν αλλόκοτο τόπο: στα τεράστια τολ του αεροδρομίου Τέμπελχοφ στο Βερολίνου το οποίο έχει σταματήσει να λειτουργεί εδώ και χρόνια.
 
Η προσωρινή χρήση του ως κατάλυμα εκτάκτου ανάγκης έρχεται σε σαφή αντίθεση με την αρχική προσωρινή χρήση του ως αστικού χώρου αναψυχής. Ανάμεσα σε ανθρώπους που κάνουν περίπατο, πετούν χαρταετούς ή κάνουν σκέιτμπορντ, κάποιοι άλλοι περιμένουν στην ουρά ζητώντας άσυλο και άδεια παραμονής στη χώρα, ή μαθαίνουν γερμανικά, περιστοιχισμένοι από το επιβλητικό εθνοσοσιαλιστικό κτιριακό συγκρότημα που εδώ συμβολίζει αναπόφευκτα τον άκαμπτο μηχανισμό της γερμανικής διοίκησης.

ΤΟ ΔΙΛΗΜΜΑ  ΤΗΣ ΜΟΝΑΧΙΚΗΣ ΙΣΤΙΟΠΛΟΟΥ 

Ωστόσο πιο κοντά στις άμεσες προτεραιότητες του ντοκιμαντέρ «Fuocoammare» βρίσκεται μια μυθοπλασία. Στην ταινία «Στυξ» η μοναχική ιστιοπλόος Rike συναντά καταμεσής  στον Ατλαντικό ένα καράβι με πρόσφυγες που βυθίζεται. Ως δραστήρια γιατρός και συγκροτημένη αθλήτρια αντιμετωπίζει έντονα ηθικά διλήμματα. Όλους δεν μπορεί να τους βοηθήσει και οι διασώστες που έχουν κληθεί αργούν να έρθουν. Τι πρέπει να γίνει;
 
Πρώτα απ’ όλα έχουμε εδώ μια πειστική και υπέροχη γερμανική ταινία δράσης, Ο σκηνοθέτης Wolfgang Fischer και η πρωταγωνίστρια Susanne Wolff παρουσιάζουν με απίστευτα δυνατές εικόνες την ένταση και τη δράση της μοναχικής ιστιοπλοΐας – τελευταία είδαμε τον  Robert Redford στο «All is lost» (ΗΠΑ 2013, σκηνοθεσία J. C. Chandor) σε έναν αντίστοιχα θεαματικό ρόλο σε φουρτουνιασμένη θάλασσα.
 
Αλλά ιδιαίτερα μου άρεσε ότι η ταινία δεν μπορεί ούτε θέλει να δώσει τελεσίδικη λύση στο ηθικό –και άκρως πολιτικό– δίλημμά της. Το ερώτημα αν η Rike έπραξε σωστά ή όχι σε απασχολεί και αφού βγεις από τον κινηματογράφο. Η προσωπική μου εκτίμηση ότι τα περισσότερα ντοκιμαντέρ παραείναι σίγουρα για τις απαντήσεις που δίνουν, ασφαλώς είναι άδικη. Αλλά  το να συνεχίζω να συλλογίζομαι και εκ των υστέρων ό,τι είδα, αυτό μου συμβαίνει κυρίως σε ταινίες μυθοπλασίας.