Activist(e) worden
Waarom ook jij je moet aansluiten bij de beweging voor klimaatrechtvaardigheid!

Tijdens de vier seizoenen van het project Blog, Engage, Act! hebben we diverse belangrijke onderwerpen behandeld die verband houden met de klimaatcrisis en ons activisme voor klimaatrechtvaardigheid. We hebben geprobeerd onze ideeën, onze bezorgdheden en de inzet van de activisten om ons heen tastbaar te maken: van een realitycheck of we echt aan het winnen zijn tot een inkijk in de beweging, in onze organisatie, onze plannen en de uitdagingen waar we voor staan. Voor degenen die de bijdragen over onze uiteenlopende ervaringen en perspectieven als activisten hebben gevolgd rijst nu de belangrijkste vraag: waarom zou ook ik me als activist(e) voor klimaatrechtvaardigheid moeten engageren? 

Von Matilde Alvim

waarom je activist(e) zou moeten worden 

Het antwoord is vrij eenvoudig. Je moet activist worden omdat ons huis in brand staat. Je moet je in de beweging voor klimaatrechtvaardigheid engageren omdat de klok onverbiddelijk tikt: in Portugal, bijvoorbeeld, moeten we onze uitstoot binnen dit en negen jaar met ongeveer 75% verminderen. Je moet activist worden omdat er, ondanks alle achtergrondruis van de regeringsplannen om de uitstoot te verminderen, nog steeds droogtes, branden en onrechtvaardigheid zijn. Je moet activist worden omdat de samenleving afgeleid is terwijl onze beschaving op de rand van de instorting staat. Je moet activist worden en je laten leiden door de woede over de onrechtvaardigheid omdat de grote olieconcerns al tientallen jaren van de opwarming van de aarde op de hoogte zijn en met opzet informatie hebben achtergehouden. Mensen moeten ervoor vechten om de uitstoot wereldwijd met 50 % te verminderen en het bestaande systeem ten grave te dragen. Ook jij bent een mens. De beweging voor klimaatrechtvaardigheid heeft jou dus nodig om te winnen.
Soms kan de omvang van het probleem waarmee we geconfronteerd worden apathie, angst of zelfs weerzin opwekken. De geschiedenis leert ons echter dat grote maatschappelijke veranderingen altijd tot stand zijn gekomen omdat mensen zich hebben verzet. Dat is bij de klimaatcrisis niet anders: de geschiedenis kijkt toe en wij zullen degenen zijn die bepalen of we kiezen voor de instorting, dan wel voor klimaatrechtvaardigheid. Je hoeft echt niet ver terug te blikken om te zien dat dit activisme wel degelijk - nog prille - vruchten afwerpt. In 2018 slaagde de campagne ‘Stop the Bore’ erin om de olieboringen bij Alejzur in de Algarve te doen ophouden. Dat was ook voor mij een beslissend moment, want het was in de context van die oproep dat ik me bij de beweging voor klimaatrechtvaardigheid heb aangesloten. Door een krantenbericht waarin een betoging werd aangekondigd, raakte ik tot op vandaag gemobiliseerd. In 2019 werd Camp in Gás georganiseerd, een actie tegen de exploratie van aardgasvoorraden in het dorp Bajouca. Activisten uit heel Europa kwamen enkele dagen bijeen in Leiria voor opleiding en een actie van burgerlijke ongehoorzaamheid. Ik heb aan Camp in Gás deelgenomen. De kracht en synergie die ik daar heb gevoeld, was ongelooflijk. De dorpsgemeenschap steunde ons hele initiatief en bracht ons vastberadenheid en onverzettelijkheid bij. zo klonk het in de samenvatting van Climáximo kort na afloop. Een paar maanden geleden zijn de gasboringen eindelijk stopgezet.

De beweging voor klimaatrechtvaardigheid heeft activisten zoals jou nodig

De beweging voor klimaatrechtvaardigheid heeft activisten nodig met de meest uiteenlopende vaardigheden en kennis. Mensen die wervende en enthousiasmerende teksten schrijven, mensen die weten hoe je het beste materiaal kunt maken of vinden, mensen die foto’s maken en inspirerende video’s monteren, mensen die met computers kunnen werken, en ook mensen uit de wereld van de kunst en de muziek, die weten dat een systeemverandering alleen kan worden bereikt met een culturele en artistieke revolutie. Mensen van alle leeftijden, met heel wat of juist weinig ervaring, of ze nu al veel of nog bijna niets afweten van de klimaatcrisis. Mensen met verschillende sociale achtergronden, mensen die op zeer verschillende manieren voor de strijd werden warmgemaakt. Weze het door het reële gevaar van de boringen of door de schok die een film over de klimaatcrisis kan teweegbrengen, zoals Alice van Climáximo en FFF Portugal, die me vertelde dat ze zich wilde engageren nadat ze Before the Flood van Leonardo DiCaprio had gezien. Maar hoe dan ook mensen met moed en vastberadenheid, die beseffen dat alleen wij de koers naar de totale instorting nog kunnen afwenden.

Ondanks alle angst en onzekerheid kan de samenleving ervoor kiezen de klimaatcrisis ook echt als een crisis te behandelen en alles om te gooien, voordat het klimaat dat voor ons doet. Wij hebben het zelf in handen om de uitstoot te verminderen, wij hebben het zelf in handen om een programma op te zetten dat alles zal veranderen: de manier waarop we produceren, vervoeren, zorg dragen en ons voeden. Wij kunnen dit bereiken door honderdduizenden openbare jobs voor het klimaat te creëren, die een rechtvaardige transitie mogelijk moeten maken. Wij hebben de macht om deze naderende catastrofe te stoppen en een samenleving op te bouwen die gebaseerd is op sociale rechtvaardigheid, op voorzorg, op openbare dienstverlening en niet op winstbejag. We weten dat de ecologische omstandigheden in de toekomst ongunstig kunnen zijn, maar we kunnen er zelf voor kiezen of we ze te boven komen door een nieuwe samenleving op te bouwen, dan wel ten onder gaan aan het systeem waarin we vandaag leven.

Na deze maanden van schrijven, lezen en delen, kan er maar één conclusie zijn: doe mee aan de strijd voor klimaatrechtvaardigheid.