Present Past

Present Past 1200x1200 © Jasmina Vukas

Projekat „Present Past“ je posvećen „multikulturalnim nesporazumima“ u regionu Jugoistočne Evrope. Ovi nesporazumi su nastali tokom vremena i iznova se javljaju u društvima ovog regiona. Projekat se sastoji od tri modula i završnog događaja.

O projektu

Projekat se bavi tranzicijom na prostoru nekadašnje Jugoslavije i njenim odrazom u kulturi, kao i širokim, i često stereotipizovanim, pojmom Balkana. Države nekadašnje Jugoslavije imaju dugu zajedničku istoriju, a procesi tranzicije u svakoj od njih drugačije se odvijaju i manifestuju od 1990-ih do danas. Sa tridesetogodišnjomdistancom, još uvek osećajući posledice tih velikih promjena, otvaramo dijalog i istražujemo bliski odnos prošlosti i sadašnjosti. Brojne interpretacije raspada Jugoslavije ostavljamo po strani.

CILJ

Cilj projekta Present Past je da kroz umetničke radionice u različitim formatima istraži naše poimanje prošlosti i povezanost koja postoji među državama bivše Jugoslavije, kao i da podstakne saradnju kroz radionice i prezentacije. Cilj radionica je refleksija o tranziciji, koja se u svakoj od zemalja dogodila na specifičan način, a pritom nas zanima svaki njen vid: društveni, ekonomski, intelektualni i emocionalni.

TOK PROJEKTA

U svakoj zemlji koja učestvuje u projektu – Bosni i Hercegovini, Hrvatskoj, Severnoj Makedoniji i Srbiji – organizuju se umetničke radionice koju vode afirmisani autori. U Bosni i Hercegovini to je radionica fotografije sa fotografom Zijahom Gafićem, u Hrvatskoj radionica kratke priče s književnikom Zoranom Žmirićem, u Srbiji radionica stripa sa Aleksandrom Zografom, a u Severnoj Makedoniji umetnička radionica s Gjorgjem Jovanovikom. Ideja je da završni radovi koji nastanu na radionicama inspirišu učesnice i učesnike za buduće zajedničke projekte.

PERIOD

2023-2024.

Mentori

Zijah Gafić (rođen u Sarajevu 1980.) nagrađivani je foto-reporter i snimatelj video-filmova sa sedištem u Sarajevu, koji se u svom radu fokusira na društva zarobljena u stalnim ciklusima nasilja i muslimanske zajednice širom sveta.

Izveštavao je o važnim događajima u preko 50 zemalja, uključujući sukobe u Čečeniji, Palestini, Iraku, Libanu i Avganistanu. Zijahov rad nagrađen je brojnim prestižnim nagradama uključujući višestruke nagrade na takmičenjima World Press Photo, Grand Prix Discovery of the Year na festivalu Les Rencontres d'Arles, Hasselblad Masters Award, Nagrada grada Perpignana za mlade reportere na Visa pour l'Image, Photo District News, stipendiju kompanije Getty Images za uredničku fotografiju, stipendiju TED-a, stipendiju Prince Clausi stipendiju fondacije Magnum Emergency Fund.

Njegovi se radovi redovno objavljuju u vodećim međunarodnim publikacijama. Zijah je autor nekoliko monografija uključujući Troubled Islam - short stories from troubled societies, Quest for Identity i najnoviju, Heartland. Zijah je govornik TED-a i Logan Fellow.

Zijah Gafić je regionalni direktor VII Akademije u Sarajevu.
Zoran Žmirić, kolumnista, muzičar i književnik, u okviru projekta Present Past vodiće radionicu pisanja kratkih priča.

Rođen je u Rijeci 1969. godine, gde se školovao i gde i danas živi i radi. Član je Hrvatskog društva pisaca, a radovi su mu prevedeni na engleski, francuski, nemački, poljski, slovenački, italijanski i ukrajinski.

Dosad je objavio: Kazalište sjena (Adamić, 2002); Vrijeme koje nam je pojeo Pac-Man (Meandar, 2005): Blockbuster (VBZ, 2009, AdPublik 2012, Poljska, Hena com 2018, Fabula, 2018, Ukrajina); Riječke rock himne (KUD Baklje, 2011); Snoputnik (Hrvatsko društvo pisaca, 2014); Zapisano metkom (Studio TiM, 2015, Krok 2020, Ukrajina); Putovanje desnom hemisferom (Hena com, 2017); Pacijent iz sobe 19 (Hena com, 2018, Književna radionica Rašić, 2019, Srbija, Infinito Edizioni 2021, Italija); Kaleidoskop (Hena com, 2019.) i Hotel Wartburg (Fraktura, 2022).

Sa romanima Blockbuster i Pacijent iz sobe 19 bio je u užem izboru najvažnijih hrvatskih književnih nagrada. Dobitnik je nagrada i priznanja: „Književno pero“ Hrvatskog književnog društva za knjigu godine – Blockbuster (2010), Godišnje nagrade Grada Rijeke za stvaralački rad i posebna dostignuća u kulturi (2011), CeKaPe za kratku priču (2013), „Fran Galović“ 2019. po glasovima čitalaca za roman Pacijent iz sobe 19 (2019).
Saša Rakezić (rođen 1963.), koji se stripom bavi pod pseudonimom Aleksandar Zograf, objavio je niz kolekcija stripova na srpskom jeziku, a od ranih devedesetih, prisutan je i na međunarodnoj sceni. Među izdavačima koji su objavili njegove samostalne naslove su L‘Association u Francuskoj, 001 Edizioni u Italiji, Fantagraphics Books u S.A.D, Bahoe Books u Austriji i Toge no Jizo Publishing u Japanu (između ostalih). Strip o Hildi Dajč, jevrejskoj djevojci koja je, u vrijeme zatočeništva u logoru Sajmište tokom nacističke okupacije, uspela da prošvercuje pisma svojim drugaricama, uvrštena je u biblioteku memorijalnog centra Jad Vašem u Jerusalemu.

Više o Aleksandru Zografu
Gjorgje Jovanovik rođen je 1980. godine u Skoplju, u Makedoniji. Godine 2003. diplomirao je na Fakultetu likovnih umetnosti u Skoplju. Aktivan je kao umetnik i menadžer u kulturi za projekte i umetnička dela, video, fotografiju, crteže, slikarstvo i dizajn.

„U svom sadašnjem radu bavim se temom integracije i dezintegracije savremenog čoveka. Preispitao sam međuljudsku komunikaciju u kontekstu opšte situacije redefinisanja univerzalnih vrednosti, odnosa čoveka i društva, potrošačkog ponašanja kao ključnog faktora savremenog stila života i politike kao faktora dezintegracije gradova, država i porodica...

Prisutan je i element autoreferencije – preispitivanje sebe u unutrašnjim ili sveobuhvatnim kontekstima propadanja starih i stvaranja novih vrednosti. Bez ograničavanja u pogledu medija, radio sam na instalacijama, performansima, objektima, videima, kolažu i slikama kako bih postigao transformaciju umetničkih dimenzija svog individualnog izraza prateći dinamiku savremenog konteksta.“

Više o Gjorgju Jovanoviku

Učesnice i učesnici iz Srbije

Ana Petrović se bavi ilustrovanjem i opremanjem knjiga i drugih publikacija za decu i odrasle. Diplomirala je na Fakultetu primenjenih umetnosti u Beogradu 2012. godine na modulu Primenjena grafika, atelje grafika i knjiga. Godinu dana kasnije na istom fakultetu završila je i master studije na predmetu ilustracija.

Sarađuje sa brojnim izdavačkim kućama, kao što su Kreativni centar, Odiseja, Gradska narodna biblioteka „Žarko Zrenjanin“, kao i sa izdavačkim kućama iz Zagreba: Knjiga u centru, Kreativna mreža, Mozaik knjiga. Ilustrovala je preko trideset knjiga.

Autorka je stripa Toni Zec i Stripoterapija. Za knjigu Stripoterapija dobila je nagradu „Dušan Radović“ 2023. godine.

Vlasnica je džukca po imenu Zigi.
Boris Stanić rođen je 25. aprila 1984. godine u Pančevu, gde i danas živi. Diplomirao je na Odseku za slikarstvo Fakulteta likovnih umetnosti u Beogradu.

Autor je više grafičkih romana i zbirki stripova koje odlikuje snažan grafizam i setna, ravničarska poetika. Među najznačajnijim knjigama Borisa Stanića jesu biografska ostvarenja Radosav: Jutarnja magla i Radosav: Hrastovo lišće, zatim Atentat (grafički roman o sarajevskom atentatu nastao u saradnji sa holandskim istoričarem Gvidom van Hengelom) i zbirka stripova pod naslovom Blatište.

Pored stripa uspešno se bavi slikarstvom i ilustracijom. Za svoj dosadašnji rad primio je više prestižnih nagrada.
Danilo Milošev – Wostok rođen je 12. septembra 1963. u Vršcu. Već više od tri decenije bavi se pisanjem i crtanjem stripova koji su mu objavljivani u mnogobrojnim publikacijama u zemlji i inostranstvu (Strip serijal „Robusto!!!“ je objavljen u Americi, strip knjiga „Daddy where are you?“ u Engleskoj, objavio je više od 400 tabli svojih stripova u hrvatsko časopisu „Komikaze“, itd).

Osim stripa bavi se i muzikom u okviru porodičnog parodijskog projekta „Tehno Muda“, slikarstvom (do sada je imao 3 samostalne izložbe), filmom (od 1997. do danas snimio je preko 50 low-fi filmova i spotova), pisanjem tekstova za sopstveni blog, kao i izdavanjem sopstvenog fanzina „Krpelj“.

U proleće 2015. je u saradnji sa Zlatom Vojnić Kortmiš pokrenuo nezavisnu video produkciju „TV Krpelj“ koja se bavi temama sa naše i inostrane altenativne kulturne scene. U januaru 2022. su zajedno osnovali udruženje za promociju alternativne kulture i umetnosti Drvarska 12.

Zlata Vojnić Kortmiš – Zlata VK, rođena 3. septembra 1984. godine, filmska je i video-autorka koja u saradnji sa anderground strip (i ne samo strip) autorom Wostokom stvara dokumentarne filmove i stripove. Zajedno su osnovali TV Krpelj 2015. godine, kome je fokus na supkulturnoj i nezavisnoj sceni i događajima. Pored video-produkcije bavi se i dizajnom, stripom i fotografijom.

U januaru 2022. sa Danilom Miloševim Wostokom osnovala udruženje za promociju alternativne kulture Drvarska 12. Time su proširili svoje delovanje na organizaciju događaja koji promovišu strip i alternativnu kulturu i izdavaštvo.
Dragana Kuprešanin (1982.) je dizajner, vizuelni umetnik i autor stripova iz Beograda.

Alternativne kratke stripove koje crta i objavljuje od 2004. godine u fanzinima u zemlji i regionu, 2019. godine publikuje „Komar“ u zbirci „Specijalna smesa“. Već od 2008. radi eksperimentalne stripove u graničnim medijima, koji preispituju strukturu, definicije i konvencije devete umetnosti kroz koncepte prostornog, inkluzivnog i performativnog stripa.

Njen doktorski rad „Nevidljivi talas – eksperimentalni taktilni strip“ nagrađen je sa sedam prestižnih nagrada, kao inovativni i prvi inkluzivni strip.

U saradnji sa „Ateljeom 61“ iz Novog Sada, za njihovu umetničku zbirku 2022. realizuje svoj prvi vuneni strip – kao tkanu tapiseriju.

Present Past u regionu

Više informacija o učesnicama i učesnicima iz Bosne i Hercegovine pročitajte ovde.

Bosna i Hercegovina
Više informacija o učesnicama i učesnicima iz Hrvatske pročitajte ovde.

Hrvatska
Više informacija o učesnicama i učesnicima iz Severne Makedonije pročitajte ovde.

Severna Makedonija

Kontakt

Zorica Milisavljević

Koordinatorka programa kulture

Tel.: +381 11 4427116
Zorica.Milisavljevic@goethe.de

Present Past

O projektu

CILJ

TOK PROJEKTA

PERIOD

Mentori

Zijah Gafić Bosna i Hercegovina

Zoran Žmirić Hrvatska

Aleksandar Zograf Srbija

Gjorgje Jovanovik Severna Makedonija

Učesnice i učesnici iz Srbije

Ana Petrović

Boris Stanić

Wostok i Zlata VK

Dragana Kuprešanin

Present Past u regionu

Kontakt

Zorica Milisavljević

Pratite nas