Συνέντευξη
Γκάρο Κεχεγιάν
Γκάρο, ανήκεις στους πιο μουσικόφιλους ανθρώπους που γνωρίζω. Πριν από είκοσι και πλέον χρόνια ίδρυσες το Ίδρυμα Τεχνών Φάρος, το οποίο διοργανώνει μουσικές συναυλίες υψηλού επιπέδου στο Shoe Factory και το Olive Grove και δίνει τη δυνατότητα σε σπουδαστές μουσικής να συζητήσουν με μουσικούς παγκόσμιας κλάσης και να συμμετέχουν στις πρόβες τους. Πριν από δέκα και πλέον χρόνια ξεκίνησε το Φεστιβάλ Σύγχρονης Μουσικής και πριν από δέκα χρόνια το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου. Δεδομένου ότι το Ίδρυμα Τεχνών Φάρος δεν είναι οργανισμός που λαμβάνει σταθερή και επαρκή οικονομική στήριξη από το κράτος, η χρηματοδότηση αυτού του σπουδαίου μουσικού προγράμματος απαιτεί τεράστιες προσπάθειες. Τι σου δίνει κίνητρο ώστε να αφιερώνεις τόση ενέργεια, χρόνο και χρήμα σε αυτά τα μουσικά πρότζεκτ;
Έχεις δίκαιο, αγαπητή Κάριν, όταν αναλογιστείς ότι το πρότζεκτ Φάρος είναι ένα έργο αγάπης και θυσιών (έστω και αν προσφέρει αμέτρητες ανταμοιβές). Τα τελευταία 23 χρόνια έχουμε αλλάξει την πολιτιστική ζωή της κοινωνίας μας, ειδικά στον τομέα της μουσικής, και εμπλουτίσαμε τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων. Πιστεύω ότι η γνώση και ο πολιτισμός δημιουργούν επιτυχημένες κοινωνίες, και εάν δεν επενδύσουμε στην οικοδόμηση μιας καλλιεργημένης κοινωνίας, το μέλλον μας θα είναι ζοφερό, ιδίως για τους νέους.
Η μουσική είναι μια οικουμενική γλώσσα που ενώνει – έχει τη δύναμη να θεραπεύει και να μεταμορφώνει. Κατ' ακρίβειαν ολόκληρο το σύμπαν είναι δομημένο από ήχους και δονήσεις, και η σπουδαία κλασική μουσική όλων των πολιτισμών είναι ένα μέσο που μας συνδέει με τον εσωτερικό πυρήνα μας ως πνευματικά όντα και με την ιδιότητά μας ως ανθρώπους. Αυτός είναι ο σκοπός της θρησκευτικής μουσικής, και κάθε σπουδαία μουσική εξυπηρετεί αυτό τη λειτουργία. Έτσι πιστεύω ότι είναι σημαντικό να φέρουμε όσο το δυνατό περισσότερους ανθρώπους σε επαφή μαζί της. Για αυτό τον λόγο ο Φάρος επενδύει και στην μουσική εκπαίδευση των νέων, με δεκάδες χιλιάδες μαθητών από όλη την Κύπρο να έχουν λάβει μέρος στις δραστηριότητές μας τα τελευταία 15 χρόνια. Όταν με ρωτούν, γιατί υπάρχει ο Φάρος, λέω ότι είναι για να θρέψει και να καλλιεργήσει το ανθρώπινο πνεύμα.
Δεν περιμένουμε από το κράτος να χρηματοδοτήσει όλα όσα κάνουμε, το αντίθετο μάλιστα. Ωστόσο, αυτό που κάνουμε είναι σαφώς προς το δημόσιο συμφέρον σε τόσα πολλά επίπεδα που θα θέλαμε να δούμε περισσότερη υποστήριξη και κατανόηση για το έργο μας από την κυβέρνηση. Τόσο η ίδια όσο και η Κύπρος μόνο όφελος θα είχαν από αυτό.
Το Ίδρυμα Τεχνών Φάρος συνεργάζεται εδώ και πολλά χρόνια με το Ινστιτούτο Γκαίτε. Πρόσφατα το Κουαρτέτο Εγχόρδων KUSS έδωσε συναυλίες στο Olive Grove με αφορμή τα 250ά γενέθλια του Μπετόβεν. Το Ensemble Modern συμμετείχε στους εορτασμούς για τα εικοσάχρονα του Ιδρύματος Τεχνών Φάρος. Από πότε συνεργάζεται το Ίδρυμα Τεχνών Φάρος με το Ινστιτούτο Γκαίτε Κύπρου;
Νομίζω, από την αρχή της ύπαρξής μας, πριν από 23 χρόνια! Δεν είμαστε ακόμα τόσο παλιοί όπως εσείς, αλλά αναγνωρίσαμε την σημαντική συμβολή σας στην πολιτιστική ζωή της Κύπρου από νωρίς και πιστεύαμε ότι μια συνεργασία ήταν απαραίτητη και δυνατή.
Ποια πρότζεκτ με το Ινστιτούτο έχουν μείνει ιδιαίτερα στη θύμησή σου;
Είναι τόσοι πολλοί οι εξαιρετικοί Γερμανοί καλλιτέχνες που φιλοξενήσαμε όλα αυτά τα χρόνια, πάντα με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Γκαίτε, που είναι δύσκολο να επιλέξω κάποιους! Αυτό που μου έρχεται αμέσως στο μυαλό είναι η δεύτερη επίσκεψη των Amarcord, ενός εξαιρετικού φωνητικού συνόλου, το οποίο ενθουσίασε με τις ψηλές καλλιτεχνικές του δυνατότητες και την κοσμική ερμηνεία θρησκευτικής μουσικής από τον Μεσαίωνα, μεταξύ άλλων, σε μια υπέροχη γοτθική αίθουσα στο βόρειο μέρος της Λευκωσίας. Αυτή ήταν και μια καταπληκτική ευκαιρία, να φέρουμε κοντά ανθρώπους από όλες τις κοινότητες του νησιού με μοναδικό στόχο να ανυψώσουμε το πνεύμα τους και να επισημάνουμε τις μεγαλύτερες πραγματικότητες που μας ενώνουν ως ανθρώπους και ως πιθανούς φίλους.
Θυμάμαι επίσης με ευχαρίστηση την επίσκεψη της Ακαδημίας Παλαιάς Μουσικής του Βερολίνου. Μετά τη συναυλία τους στη Λευκωσία επισκεφθήκαμε τον ελαιώνα που είχαμε πρόσφατα αποκτήσει. Μετά από ένα πλούσιο γεύμα και άφθονο κρασί, οι μουσικοί έδωσαν μια αυτοσχέδια συναυλία για πρώτη φορά σε αυτό τον ιερό τόπο, παίζοντας τα όργανά τους ενώ περπατούσαν ανάμεσα στις χιλιόχρονες ελιές. Τότε είχα την αίσθηση, ότι αυτή θα μπορούσε να ήταν η αρχή πολλών υπέροχων συναυλιών στο Olive Grove – κάτι που έγινε πραγματικότητα τα επόμενα χρόνια.
Αξέχαστη ήταν επίσης η προβολή μιας ταινίας ντοκυμαντέρ για τη θρυλική χορωδία αγοριών της εκκλησίας του Αγίου Θωμά στη Λειψία, όπου κάποτε ο Μπάχ ήταν κάντορας, η οποία συνέπεσε με την επίσκεψη και την εμφάνισή τους. Ένα ιστορικό και συγκινητικό γεγονός.
Τι το ιδιαίτερο έχει η συνεργασία μεταξύ του Ιδρύματος Τεχνών Φάρος και του Ινστιτούτου Γκαίτε; Τι διακρίνει τη συνεργασία;
Πρόκειται για μια συνεργασία που εκτιμούμε πολύ. Για εμάς είναι κάτι το ιδιαίτερο, γιατί αναγνωρίζουμε τη δέσμευση και το ενδιαφέρον σας για τη στήριξη του πολιτισμού και την προθυμία σας, να τον βλέπετε ως προτεραιότητα και να επενδύετε προς όφελος άλλων. Πιστεύω ότι η σχέση μας στηρίζεται επίσης σε μια αμοιβαία εμπιστοσύνη και σεβασμό. Και οι δύο συνειδητοποιούμε, ότι μέσα από τον διάλογο και τη δημιουργική ανταλλαγή έχουμε ήδη πετύχει πολλά μαζί!
Το Ινστιτούτο Γκαίτε Κύπρου φέτος έγινε 60 χρονών, μόλις ένα χρόνο νεαρότερο από την Κυπριακή Δημοκρατία. Τι εύχεσαι στο Ινστιτούτο για τα επόμενα χρόνια;
Κατ' αρχήν θα ήθελα να να συγχαρώ το Ινστιτούτο Γκαίτε, γιατί ήταν παρόν από την αρχή. Απέδειξε τη δέσμευδη και τη σοβαρότητά του. Η Γερμανία έχει μια μεγάλη και αξιοθαύμαστη πνευματική και πολιτιστική κληρονομία, ειδικά στη μουσική κουλτούρα. Γίγαντες όπως ο Μπαχ και ο Μπεντόβεν είναι μορφές παγκόσμιας σημασίας, οι οποίες τροφοδοτούν τη ψυχή της ανθρωπότητας με την αιώνια μουσική τους. Εύχομαι, ότι το Ινστιτούτο Γκαίτε Κύπρου για συνεχίσει να υπάρχει και να ακμάζει για πολλά ακόμα χρόνια και ότι θα φέρει στο νησί μας και τους κατοίκους του τις καλύτερες και υψηλότερες μορφές έκφρασης του γερμανικού πολιτισμού.