Τυπογραφία & Μεταξοτυπία
ΕΝΟΤΗΤΑ 3
Σχολεία // εργαστήριο // 14–18 ετών // 3 ώρες // 3-4 διδακτικές ενότητες
Ύφασμα // Μεταξοτυπία
Εργαστήριο Εκτύπωσης και Διαφήμισης // Τυπογραφία // Γραφιστική // Χέρμπερτ Μπάγιερ
Alexia Manzano | CC BY-NC 3.0 ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΥΛΙΚΑ:
- χαρτί καρέ
- μολύβια
- μαρκαδόροι
- 1 τελάρο μεταξοτυπίας DIN A4 ανά ομάδα 5 συμμετεχόντων
- πάνινη τσάντα ή άλλα υφασμάτινα είδη
- 1 ξύστρα αφαίρεσης χρώματος ανά ομάδα
- μελάνι μεταξοτυπίας για εκτύπωση σε ύφασμα
- σπάτουλα
- σφουγγάρι
- αυτοκόλλητο κομμένο στο μέγεθος του πλέγματος
- φαρδιά χαρτοταινία
- ψαλίδια
- από 1 χαρτόνι ως επιφάνεια εργασίας ανά ομάδα
ΟΔΗΓΙΕΣ
Αυτή η ενότητα προσφέρει μια εισαγωγή στην εξέλιξη της τυπογραφίας στο Bauhaus της Βαϊμάρης με Δασκάλους του σχετικού εργαστηρίου τον Λάζλο Μοχόλυ-Νάγκυ και τον Βασίλι Καντίνσκι, όπως και στη Σχολή του Ντέσσαου, μεταξύ άλλων, με Δάσκαλο τον Χέρμπερτ Μπάγιερ, ενώ ταυτόχρονα οι συμμετέχοντες θα γνωρίσουν μία από τις σημαντικότερες τεχνικές εκτύπωσης: τη μεταξοτυπία. Καταρχάς θα παρουσιαστούν παραδείγματα διαφόρων σχεδίων από βιβλία και ιστοσελίδες, μεταξύ των οποίων οι γραφικές απεικονίσεις και τα προσανατολισμένα σε βασικά γεωμετρικά σχήματα σχέδια του Χέρμπερτ Μπάγιερ και του Γιόζεφ Άλμπερς. Στο επόμενο βήμα οι συμμετέχοντες θα ετοιμάσουν δικά τους σχέδια και θα τα τυπώσουν μέσω μιας απλουστευμένης διαδικασίας μεταξοτυπίας σε πάνινες τσάντες ή ρούχα που έχουν φέρει μαζί τους.Βήμα 1: Προσανατολιζόμενοι στα παραδείγματα του Χέρμπερτ Μπάγιερ και του Γιόζεφ Άλμπερς, οι συμμετέχοντες θα σχεδιάσουν σε μικρές ομάδες 4-5 ατόμων γράμματα και γραφιστικά στοιχεία, που θα βασίζονται στα βασικά γεωμετρικά σχήματα, όπως το τετράγωνο, τον κύκλο και το τρίγωνο.
Βήμα 2: Οι συμμετέχοντες θα παρουσιάσουν στις υπόλοιπες ομάδες τα σχέδιά τους και θα συμφωνήσουν ένα γράμμα, μια λέξη ή ένα κολλάζ πάνω στο οποίο θα δουλέψουν από κοινού.
Βήμα 3: Τα σχέδια θα μεταφερθούν από το χαρτί στο αυτοκόλλητο, το οποίο στη συνέχεια θα κοπεί προσεκτικά με κοπίδι και ψαλίδι. Εάν χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν δύο ή περισσότερα χρώματα, η εκτύπωση πρέπει να γίνει σε περισσότερα βήματα (αυτή η εκδοχή ενδείκνυται περισσότερο για εξασκημένους ή μεγαλύτερους σε ηλικία συμμετέχοντες).
Βήμα 4: Το αυτοκόλλητο θα κολληθεί πάνω στο πλέγμα. Ο καλύτερος τρόπος για αυτό είναι δύο συμμετέχοντες να πιέζουν το τελάρο στην επιφάνεια εργασίας, ώστε να μην κουνηθεί, ενώ δύο άλλοι συμμετέχοντες θα κολλούν το αυτοκόλλητο πάνω στο πλέγμα ομοιόμορφα και χωρίς κενά αέρα ή τσακίσματα. Οι άκρες στερεώνονται και καλύπτονται με χαρτοταινία.
Βήμα 5: Το ύφασμα στο οποίο θα γίνει η εκτύπωση απλώνεται στην επιφάνεια εργασίας έτσι ώστε να είναι ίσιο. Το πλέγμα τοποθετείται με τέτοιο τρόπο ώστε το σχέδιο να βρίσκεται στο σωστό σημείο. Δύο έως τρεις συμμετέχοντες κρατούν το τελάρο της μεταξοτυπίας από διαφορετικές πλευρές σταθερά και το πιέζουν ελαφρά πάνω στο ύφασμα. Δύο άλλοι συμμετέχοντες ρίχνουν με μια σπάτουλα το χρώμα σε μία από τα μακριές πλευρές πάνω στο τελάρο.
Βήμα 6: Ακολουθεί η εκτύπωση: ένας συμμετέχων τραβάει την ξύστρα ελαφρώς κεκλιμένη πάνω στην άλλη πλευρά του τελάρου, έτσι ώστε το χρώμα να περάσει ομοιόμορφα μέσα από το πλέγμα. Εδώ θα χρειαστεί λίγη πίεση. Ύστερα σηκώνουμε την ξύστρα και «σπρώχνουμε» πάλι πίσω το χρώμα, στην ίδια κεκλιμένη θέση όπως πριν.
Βήμα 7: Στη συνέχεια σηκώνουμε προσεκτικά το τελάρο, χωρίς να το μετατοπίσουμε πάνω στο ύφασμα. Το σχέδιο θα πρέπει τώρα να είναι ομοιόμορφο επάνω στο ύφασμα.
Βήμα 8: Η ίδια διαδικασία ακολουθείται για τα υπόλοιπα υφασμάτινα είδη. Ενδιαμέσως, πρέπει να προσθέτουμε λίγο χρώμα, ενώ μετά την τελευταία εκτύπωση το χρώμα που απέμεινε το ρίχνουμε πίσω στο δοχείο του.
Βήμα 9: Το πλέγμα πρέπει να πλυθεί με ζεστό νερό όσο ακόμη το χρώμα είναι υγρό. Το τελάρο πρέπει να στεγνώσει καλά ως την επόμενη διαδικασία εκτύπωσης. Εάν χρειάζεται άλλο ένα αυτοκόλλητο με ένα δεύτερο χρώμα για να συμπληρωθεί το σχέδιο, ακολουθούμε τη διαδικασία με τα ίδια βήματα. Ιδανικά το ύφασμα θα έπρεπε να έχει ήδη στεγνώσει, μια δεύτερη διαδικασία είναι καλύτερο να γίνει την επόμενη μέρα – ή τουλάχιστον έπειτα από ένα διάλειμμα.