Freiraum

Ποιες είναι οι εμφανείς ενδείξεις, ποια τα όρια της ελευθερίας του λόγου; Υπάρχουν φανεροί και υποδηλούμενοι περιορισμοί;

Καλλιτέχνες και επιστήμονες συναντήθηκαν στην Αθήνα και ανέπτυξαν από κοινού ερωτήματα γύρω από την έννοια της ελευθερίας. Στη συνέχεια, ανέθεσαν στην «Προσωρινή Ακαδημία Τεχνών» να φτιάξει μια πειραματική ταινία, στην οποία τα ερωτήματα αυτά συμπυκνώνονται σε ένα ελαφρώς εφιαλτικό σκηνικό. Το φιλμ καταλήγει σε μια εντυπωσιακή θέση, που ίσως να αποτελέσει πηγή έμπνευσης: Καμιά φορά τα όρια αυτού που μπορεί να αρθρωθεί με το λόγο είναι ευρύτερα από τα όρια εκείνου που μπορεί να παρουσιαστεί με εικόνα.

Πώς μπορούμε να επηρεάσουμε πιο μακροπρόθεσμα και εποικοδομητικά τον δημόσιο διάλογο με θέμα τα όρια, την ελευθερία και τη δημοκρατία;

Η Μπάνσκα Μπίστριτσα, παλιά πόλη μεταλλωρύχων της Σλοβακίας, κέντρο της εθνεγερσίας ενάντια στους εθνικοσοσιαλιστές το 1944, κυβερνάται από το 2013 από έναν εκλεγμένο νεοφασίστα δήμαρχο. Το μίσος έγινε πιο έκδηλο, υπάρχει προπαγάνδα εναντίον των μειονοτήτων και της ΕΕ και πρόσφατα αρνητές του Ολοκαυτώματος εισέβαλαν και διέκοψαν εκδήλωση παρουσίασης βιβλίου μιας επιζήσασας του Ολοκαυτώματος. Το εναλλακτικό πολιτιστικό κέντρο Záhrada στην Μπάνσκα Μπίστριτσα αγωνίζεται μαζί με το Ινστιτούτο Goethe στην Μπρατισλάβα για να εξασφαλιστούν χώροι ελευθερίας και συναντήσεων στην καρδιά της Σλοβακίας.

Μπορεί μια έκθεση νέων μέσων με θέμα την ευρωπαϊκή ταυτότητα να γίνει χώρος ελευθερίας;

Η Θεσσαλονίκη εξακολουθεί να βλέπει την έννοια της ελευθερίας στον πυρήνα της ευρωπαϊκής ταυτότητας, την ίδια στιγμή όμως τονίζει ότι η ελευθερία δεν είναι ποτέ στατική: Πρέπει να ανακτάται ξανά και ξανά αλλά και να σφυρηλατείται μέσω της αυτο-ενδυνάμωσης. Η Θεσσαλονίκη θέτει το ερώτημα: Σήμερα, στο χώρο των νέων μέσων, δεν μπορούμε άραγε πολύ περισσότερο από παλαιότερα να μοιραστούμε τις εμπειρίες μας με άλλους; Δεν σηματοδοτούν τα ίδια τα μέσα το χώρο ελευθερίας που καλούμαστε επειγόντως να κατακτήσουμε;

Τι σημαίνει απομόνωση και πώς μπορούμε να την ξεπεράσουμε;

Οι κάτοικοί της περιγράφουν την πόλη της βόρειας Αγγλίας Καρλάιλ, στο τέλος του Αυτοκινητόδρομου 6 και στα σύνορα με τη Σκωτία, ως λίγο πολύ απομονωμένη. Λένε ότι οι άνθρωποι συχνά μένουν εκεί όλη τους τη ζωή, δυσκολεύονται να δεχτούν καινούργιες ιδέες, φοβούνται σχεδόν οτιδήποτε νέο. Το εγχείρημα Freiraum και η οργάνωση ανάπτυξης της κοινότητας «AWAZ Cumbria» κάνουν από κοινού σκέψεις για μια πιο βιώσιμη και πιο ανοιχτή πόλη.