Κινηματογραφική προβολή, συζήτηση στρογγυλής τραπέζης και DJ sets
Χώροι μουσικής και κινηματογράφου σε κίνδυνο
Thinking
Τε, 27.11.2024
18:00
Goethe-Institut Athen
Heritage in Focus #1
18:00 Προβολή ταινίας Berlin Utopiekadaver [Η εκκένωση του Βερολίνου], Johannes Blume, 2024, 95’ Στα γερμανικά, με υπότιτλους στα ελληνικά και τα αγγλικά
Q&A: Johannes Blume
20:30 Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης
Με τη συμμετοχή των Μαρία Κομνηνού, Σοφία Ντώνα, Πέγκυ Ρίγγα, Linda Paganelli και Marcel Weber
Σε συντονισμό της Cathryn Drake
Στις 27 Νοεμβρίου η σειρά εκδηλώσεων είναι αφιερωμένη στο θέμα της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Με παραδείγματα την κουλτούρα των βερολινέζικων κλαμπ (που από το 2024 ανήκουν στην άυλη παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά) και του αθηναϊκού κινηματογραφικού τοπίου, θα αναλυθούν οι επιπτώσεις φαινομένων όπως του «αστικού εξευγενισμού» και του «υπερτουρισμού» –πυροδοτούμενα αμφότερα από μια ολοένα μεγαλύτερη εμπορευματοποίηση μιας χαρακτηριστικής πολιτιστικής κληρονομιάς– στον κοινωνικό ιστό των πόλεων. Θάνατος της σκηνής των κλαμπ, απώλειες σε χώρους παρουσίασης έργων του πολιτισμού και τυποποίηση των πολιτιστικών εκδηλώσεων που προσφέρονται στο κοινό είναι οι λέξεις-κλειδιά του επίκαιρου αυτού προβληματισμού, που γεννά έντονες αντιδράσεις από τη μεριά του καλλιτεχνικού χώρου.
Μετά την προβολή της ταινίας Berlin Utopiekadaver [Η εκκένωση του Βερολίνου] και μια συζήτηση με τον σκηνοθέτη Johannes Blume, το πάνελ με συντονίστρια τη δημοσιογράφο επί πολιτιστικών θεμάτων Cathryn Drake θα στραφεί στη δυναμική του αστικού εξευγενισμού και της ολοένα μεγαλύτερης πίεσης των επενδυτών αλλά και ενός όλο και πιο εμπορικού διεθνούς τουρισμού. Μαζί με τον πρόεδρο της Επιτροπής των Κλαμπ του Βερολίνου Marcel Weber και την καλλιτέχνιδα Linda Paganelli (που αυτή τη στιγμή παρουσιάζει έκθεση με θέμα τον αστικό εξευγενισμό στο Stadtmuseum Berlin), θα συζητήσουν η αρχιτέκτονας και καλλιτέχνιδα από την Αθήνα Σοφία Ντώνα, η θεωρητικός του κινηματογράφου και πρόεδρος της Ταινιοθήκης Ελλάδος Μαρία Κομνηνού, καθώς και η αρχαιολόγος και ιδιοκτήτρια κινηματογράφων Πέγκυ Ρίγγα. Οι συνομιλητές θα αναπτύξουν σενάρια του πώς μπορούν να αντιδράσουν οι πόλεις, οι κάτοικοι και οι κοινότητές τους σε αυτές τις προκλήσεις, καθώς και του πώς μπορούν να εκφραστούν και να τοποθετηθούν απέναντι σε αυτές καλλιτέχνες/-ιδες και ακτιβιστές/-στριες. Η βραδιά θα κλείσει με ένα ελληνογερμανικό dj-set από τον DJ Irakli και την Ablaze Meursault.
Beate Uwe by Steffi Rettinger
Οι υπόλοιπες εκδηλώσεις έχουν θέμα την αρχιτεκτονική κληρονομιά και τις κοινωνικο-πολιτιστικές επιπτώσεις σε αυτήν, με αφετηρία την ταραχώδη ιστορία του Humboldt Forum και το μεγάλης κλίμακας έργο αστικής ανάπλασης «Έξυπνη Πόλη» στο Ελληνικό (Φεβρουάριος 2025). Τον Απρίλιο του 2025 θα διερευνηθεί το μεγάλο θέμα της εθνογένεσης (nation building) υπό το πρίσμα των ευρημάτων αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και της επιστροφής αρχαιοτήτων στις χώρες προέλευσης. Τέλος, θα συζητηθεί το θέμα του non-human agency, του πώς αντιμετωπίζεται η κληρονομιά της φύσης και τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτήν, ζητήματα που κερδίζουν παγκοσμίως έδαφος στον δημόσιο λόγο. Το γενικό πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης προβολές ταινιών και συζητήσεις με ανθρώπους από τον χώρο της σκηνοθεσίας (μεταξύ των οποίων ο Heinz Emigholz), φωτίζοντας τις καλλιτεχνικές πτυχές του θέματος και προσφέροντας επιπλέον δυνατότητες ανταλλαγής απόψεων και εμπειριών.
BERLIN UTOPIEKADAVER [Η εκκένωση του Βερολίνου] Johannes Blume, 2024, 92 λεπτά
Ένα κύμα εκκενώσεων κτιρίων σαρώνει το Βερολίνο. Η κοινότητα των καταλήψεων καταρρέει και τα μέλη της αισθάνονται ότι εξωθούνται να εγκαταλείψουν την πόλη. Καταγράφοντας διάφορες γενιές, η ταινία αποτυπώνει μια υποκουλτούρα, οι χαρακτήρες της οποίας βγαίνουν και μιλούν ανοιχτά για τους αγώνες τους ενάντια στη λήθη, υπογραμμίζοντας όμως πόσο σημαντικό είναι να χορεύουν και να κλαίνε μαζί.
Σύνοψη ταινίας
Ένας ταξιτζής κάνει μια διαδρομή στην πόλη, μιλώντας για τις σαρωτικές αλλαγές σε αυτήν και για την έκρηξη στην αγορά των ακινήτων. Ο ίδιος είναι ένας πάνκης αλλά και γνωστή φιγούρα στον χώρο των αυτόνομων της πόλης. Οι στάσεις του στη διαδρομή γίνονται σε εμβληματικές τοποθεσίες της πόλης, όπως είναι οι Rigaer Straße, Liebigstraße, das Tuntenhaus, Potse, Drugstore, Syndikat, Meuterei και Köpi, όλοι τους χώροι που αγωνίζονται για την επιβίωσή τους. Νέοι άνθρωποι από συλλογικότητες όπως η Potse και η Drugstore ανησυχούν για το μέλλον της αυτοργανωμένης ζωής τους. Γυναίκες από την κατάληψη της Liebigstraße εξηγούν πόσο σημαντικός στάθηκε ο χώρος τους για τις ανάγκες στέγασης της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Οι τελευταίες εκκενώσεις κτιρίων δεν έχουν ακόμη διεκπεραιωθεί, ενώ επίκεινται οι επόμενες από στιγμή σε στιγμή: το αυτόνομο κέντρο νεολαίας Potse έχει κληθεί να παραδώσει τα κλειδιά του χώρου και οι διαπραγματεύσεις σχετικά με το Köpi Wagenplatz βρίσκονται σε εξέλιξη. Μέσα από τα μάτια των πρωταγωνιστών εισερχόμαστε στον κόσμο των καταλήψεων. Μαζί τους, περιηγούμαστε σε πορείες, συναυλίες, διαδηλώσεις, συλλογικές κουζίνες (KüFas), καθώς και στις προσωπικές και επαγγελματικές ζωές τους. Ξανά και ξανά, μια δυνατή φωνή ακούγεται από το μεγάφωνο και κηρύσσει τον πόλεμο στην πόλη των πλουσίων.
Μια συνεργασία ανάμεσα στο Goethe-Institut και το Humboldt Forum.