Proje Tanımı

Bir Başkentin Oluşumu: Avusturyalı, Alman ve İsviçreli Mimarların İzleri

Ankara, bugünkü haliyle, 20. yüzyılın bir ürünüdür. Kent 1923 yılında yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin başkenti ilan edildiğinde Türkiye’nin modernliğe yelken açmasının simgesi olmuştu. Ankara yeni devletin kendini adadığı modernleşme sürecinde model rolünü üstlenmişti ve başkent olarak işlevini yerine getirebilmesi için gerekli tüm altyapının temelden oluşturulması gerekiyordu.

Erken Cumhuriyet döneminin Ankarası o dönemden kalma binalar sayesinde bugün de varlığını koruyor. Ulus’tan güney istikametine doğru uzanan binaların yanı sıra özellikle de Bakanlıklar semti çok sayıda bakanlık binasıyla belirgin bir dil konuşuyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden Genelkurmay Başkanlığı’na, Çankaya’daki elçiliklerden Sıhhiye ve Cebeci’deki okullara, Atatürk Orman Çiftliği’ndeki hamamdan su arıtma tesisine, havagazı fabrikasından Ulus’taki hal binasına kadar uzanan altmıştan fazla bina, anıt ve büst, Almanya, Avusturya ve İsviçre’den gelen mimarların bu büyük girişime çok önemli katkılarda bulunduğunu gözler önüne seriyor. Hiç kuşkusuz bu mimarların en önemlileri –Ankara’da oynadıkları rolü de ölçüt aldığımızda– o yıllardaki projelerin büyük kısmını borçlu olduğumuz Clemens Holzmeister, Ernst Egli ve Bruno Taut’tur.

Bu mimarların Ankara’daki faaliyetlerinden yaklaşık 75 yıl sonra, modern Ankara’ya damgasını vuran o dönem bu web sayfasında belgeleniyor. Web sayfasının odağında yeni araştırma sonuçları ya da o döneme ait irili ufaklı keşifler değil, İstanbullu fotoğrafçı Çetin Ergand’ın Ekim 2009’dan Mart 2010’a değin gerçekleştirdiği fotoğraf çalışmaları yer alıyor. Bu fotoğraflar Alman, Avusturyalı ve İsviçreli mimarların o dönemde Ankara’daki faaliyetleri hakkında kapsamlı bir fikir veriyor.

Alman, Türk ve İsviçreli yazarların kaleme aldığı bir dizi makale dönem hakkında genel bir bilgi edinmemizi sağlıyor. Sitede tüm bina, anıt ve büstlerin bir portresi, ayrıca tüm mimarların, Türkiye Mimarlar Odası Ankara Şubesi tarafından bu proje için hazırlanan kısa biyografileri de yer alıyor.

Web sayfasının başarılı bir biçimde hazırlanmasına katkıda bulunan herkese içtenlikle teşekkür ederiz.
Dr. Thomas Lier

Goethe-Institut Ankara
2010

Ceviri: Zehra Aksu Yılmazer