In haar stripreeks “Schattenspringer” schetst Daniela Schreiter hoe zij en andere mensen omgaan met hun aandoening het syndroom van Asperger, een vorm van autisme die aanvoelt alsof je “op de verkeerde planeet bent geland”. Zo lukt het haar om moeilijke ervaringen artistiek te verwerken.
Von Stefan Pannor
IN HET KORT
Daniela Schreiter is in 1982 in West-Berlijn geboren. Van 2003 tot 2008 studeerde ze rechten in Berlijn. In 2009 werd bij haar het syndroom van Asperger vastgesteld, een bijzondere vorm van autisme. Typische symptomen zijn overgevoeligheid en een gevoel van isolement. In 2012 begon ze haar ervaringen in een strip te verwerken, die onder de titel Schattenspringer eerst online verscheen.
EEN MOEILIJKE BESLISSING
Schreiter heeft er lang over nagedacht of ze met haar aandoening naar buiten moest treden en haar strip online zou publiceren, vertelt ze. “Autisten hebben te kampen met veel vooroordelen en discriminatie, vooral in het beroepsleven”, aldus Schreiter. Bovendien was het werk aan de strip emotioneel belastend voor haar: “Ik heb veel flashbacks gehad, vooral bij ervaringen uit mijn jeugd. Ik moest vaak een pauze inlassen voor ik weer verder kon tekenen.”
EEN BIJZONDER WERK
“Mensen met het syndroom van Asperger hebben vrij vaak het gevoel dat ze op de verkeerde planeet zijn geland”, zo introduceert Schreiter haar herinneringen in de strip. Daarin vertelt ze hoe ze op school werd gepest en buitengesloten omdat ze de sociale codes van haar klasgenoten niet begreep, en ook hoe ze worstelt met inzinkingen omdat haar overgevoeligheid haar zenuwstelsel overbelast. Om de tragiek van het onderwerp wat luchtiger te maken, tekent Schreiter zichzelf regelmatig cartoonachtig als onhandige kluns. Ze geeft zelfspot evenveel ruimte als ernst: “Dat vergroot de toegankelijkheid van een serieus thema. De drempel om je met dit thema bezig te houden wordt daardoor lager.”
-
© Daniela Schreiter/Panini
Typische symptomen van het syndroom van Asperger zijn overgevoeligheid en een gevoel van isolement.
-
© Daniela Schreiter/Panini
Schreiter heeft er lang over nagedacht of ze met haar aandoening naar buiten moest treden. Uiteindelijk heeft het haar geholpen om opener om te gaan met haar eigen problemen en beperkingen.
-
© Daniela Schreiter/Panini
Ze heeft tijdens het tekenen van de strip veel flashbacks gehad, vooral bij ervaringen uit haar jeugd. “Ik moest vaak een pauze inlassen voor ik weer verder kon tekenen”, zegt ze.
-
© Daniela Schreiter/Panini
Deze ervaring heeft haar ook sterker gemaakt. In “Autistic Hero-Girl” beeldt ze zichzelf af als autistische superheldin.
ERKENNING VAN ANDEREN
Dat geldt ook voor andere mensen met deze aandoening. “Ik heb contact met veel autisten, vooral via sociale netwerken.” De publicatie van haar eigen herinneringen in boekvorm droeg ertoe bij dat ze de ervaringen van deze mensen in de volgende delen van Schattenspringer als stripverhaal mocht tekenen. “Ik wilde laten zien dat het autistische spectrum breed is en dat iedere autist anders is.”
DE ASPERGER-SUPERHELDIN
Und sie selbst? „Ich gehe seitdem offener mit meinen Schwierigkeiten und meinen Grenzen um.“ Aus dem neuen Selbstbewusstsein entstand das Werk Die Abenteuer von Autistic Hero-Girl, in dem Schreiter mit den Mitteln des Superhelden-Comics ihren Kampf mit dem Syndrom schildert. Die kurzen Episoden erlangen ihren Witz aus der Konfrontation der autistischen Superheldin mit Alltagssituationen wie dem Einkaufen und dem Lärm der Nachbarn.
IN EIGEN WOoRdEN
“Sinds de publicatie van de strip leef ik vrijer en doe ik niet meer zo mijn best om me anders voor te doen.”