Wonen in Duitsland
De kasteelgemeenschap
kasteel Tonndorf werd in het 12. eeuw op een heuvel noordelijk van het gelijknamige dorp in het huidige Thürigen gebouwd | Foto (fragment): © Paul-Ruben Mundthal
Wonen in een kasteel, leven in de natuur: zo zou je de bewonersfilosofie van het kasteel Tonndorf in het Thüringer Woud kunnen samenvatten. Zo’n 60 mensen leven hier op dit idyllische domein samen als woon-, werk- en leefgemeenschap.
Von Paul-Ruben Mundthal
-
Op een kleine heuvel gelegen, is het kasteel Tonndorf al van in de verte goed zichtbaar. De ongeveer 60 bewoners, waaronder veel gezinnen, hebben zich in 2005 georganiseerd in een coöperatie. Samen willen ze het als monument beschermde kasteel bewaren en bovendien solidair en ecologisch samenleven. -
Het herkenningsteken van het kasteel is de 44 meter hoge burchttoren met indrukwekkend brede muren van 3,70 meter. Bewoonbaar is de toren niet, maar het is wel een mooi uitkijkpunt. Zowel het kasteel, de toren als het voorplein zijn omringd door een hoge muur en een slotgracht. -
Vanaf het kasteelplein leidt een stenen brug naar de landerijen buiten. De totale gemeenschappelijke grond omvat ongeveer 30 hectare, waartoe andere gebouwen, velden, grasland met fruitbomen, weiden en bossen behoren. Sommige zijn als natuurgebied beschermd. -
Architect Thomas Meier is medeoprichter van de woongemeenschap. In de voorbije 13 jaar leerde hij veel over dieren houden en fruitbomen kweken. Twee derde van zijn dag brengt hij in de natuur door, onder meer bij de ongeveer 150 bijenvolkeren van de eigen kasteelimkerij. -
De woongemeenschap wil zo zelfvoorzienend mogelijk zijn – de bewoners houden zelf vee en hebben een eigen rioleringssysteem. Hun producten verkopen ze onder meer aan de bewoners van de omliggende dorpen. Twintig leden van de coöperatieve en enkele aangenomen krachten werken op het landgoed, de andere leden werken buitenshuis. -
Zodra je de deftige inkomhal betreedt, adem je de sfeer van kasteelromantiek. Op de benedenverdieping vind je de gemeenschappelijke ruimten zoals de keuken, biljartkamer en café, op de bovenverdieping de private woonruimtes. -
De gemeenschappelijke ruimten van het kasteel zijn voor iedereen vrij toegankelijk – ook voor de vele bezoekersgroepen vanuit de hele wereld. In het wekelijkse café op zondag kan je meer te weten komen over het gemeenschapsleven. Het is een van de streefdoelen van de woongemeenschap om delen van het kasteel weer publiek toegankelijk te maken. -
Bij de rondleidingen van Thomas Meier kunnen bezoekers en omwonenden de gebouwen en buitendelen ontdekken – zoals hier de caféruimtes, die momenteel gerestaureerd worden. In het begin, zegt hij, heerste er in de omliggende dorpen grote scepsis of de groep wel zo’n groot renovatieproject zou aankunnen, maar nu is de vooruitgang voor iedereen zichtbaar. -
-
Niet alle bewoners wonen op het kasteeldomein. Een ander woonperceel ligt idyllisch in een bos, tussen eiken en treurwilgen. Hier kunnen de bewoners zich terugtrekken en genieten van de natuur. -
Zelf wonen Thomas Meier en zijn echtgenote op zo’n 300 meter afstand van het kasteel. Voor hun woonruimte met klein tuinhuis van ongeveer 80 vierkante meter bedraagt de maandelijkse huur 650 euro, inclusief de medehuur van gemeenschapsruimtes en de extra kosten. -
Voor de woongemeenschap is het ook vanzelfsprekend dat de kinderen dicht bij de natuur opgroeien. De boscrèche “Grashüpfer” (Sprinkhaan) iets buiten het domein biedt halve dagen opvang voor 15 kinderen, waaronder ook kinderen uit de omgeving. -
In de toekomst wil Thomas Meier nog nauwer samenwerken met de gemeenschap en de dorpsbewoners. Er staan al enkele gemeenschappelijke projecten in de steigers. Zo zullen er aan de uitvalswegen van verschillende dorpen carpoolhaltes geplaatst worden en zijn er plannen om samen fruitbomen te planten tussen de dorpen.