BEETHOVEN 250 – NOVOKOMPONOVANE SONATE

BEETHOVEN 250 – BEETHOVEN SONATEN - BiH 04.2020
© pixabay

„Ikona slikana pjeskom“ - Ališer Sijarić
„Beethoven 21“ - Dino Rešidbegović

 

Ikona slikana pjeskom - hommage á Beethoven
Kompozitor: Ališer Sijarić
 
Bethovenovi gudački kvarteti imaju status ikone u tradiciji/kulturi umjetničke muzike kao žanr u kojem je Beethoven postigao vrhunac svoga stvaralaštva nepovratno ga odredivši za budućnost. Ipak, u današnjem svijetu, koji se sve više udaljava od humanističkih i prosvjetiteljskih ideja (čiji je Beethoven muzički reprezentent) i u kojem se usavršavanje Čovjeka pokušava zamijeniti usavršavanjem tehnologije, Beethovenova muzika postaje sve zaglušenija pozadinskom bukom (koja nastoji substituirati muziku), a njegove melodije - signali na mobilnim telefonima. Kao da se treba postepeno navikavati na vrijeme u kojem ove muzike više neće biti  (tj. neće biti više nikog da je razumije).
Upravo ova situacija nestajanja nečeg kulturno (i  intimno) vrijednog podsjeća na tradiciju Navajo indijanaca u kojoj se obojenim pjeskom mukotrpno slikaju ikone u svrhu ritualnog iscjeljenja, nakon čega ih se prepušta volji vjetra i prirodnih elemenata što ih nepovratno raznose i brišu.
Na ovaj način “radi” i ova kompozicija: komentira, reflektira, mrvi i rasipa fragmente iz Beethovenovih gudačkih kvarteta, ali ne s bijesom ikonoklasta već kao ritual u svrhu iscjeljenja, ili, možda, oproštaj.      
 
Prof. Ališer Sijarić (rođen 1969. u Sarajevu) je bosanskohercegovački skladatelj savremene klasične muzike, elektroakustične muzike i računarske muzike. Studirao je kompoziciju kod Josipa Magdića na Muzičkoj akademiji u Sarajevu te muzikologiju, filozofiju i sociologiju na Filozofskom fakultetu u Sarajevu. Nastavio je studije kompozicije kod Michaela Jarrell-a na Univerzitetu za muziku i scenske umjetnosti u Beču i pohađao kompozicijske tečajeve s Beatom Furrerom i Hanspeterom Kyburzom u Gracu. Član je skladateljske grupe Gegenklang. Sijarić je dobio brojne kompozitorske naredbe od Wiener Konzerthausgesellschaft, Konzerthaus Berlina, Collegium Novum Zürich, Wiener Musikverein, Kammaransemblen Stockholm, Foruma Alpbach Österreich, Pre Art Zürich, Ansambla Zeitfluss i Manhattanskog gudačkog kvarteta.
Osnivač je Društva za novu muziku Sarajevo - SONEMUS, Sonemus Fest i od 2001. umjetnički direktor iste. Aktivni je član Instituta za suvremenu umjetničku muziku INSAM. Profesor je muzičke kompozicije, kompjuterske muzike i orkestracije na Muzičkoj akademiji u Sarajevu (Univerzitet u Sarajevu) i šef katedre za kompoziciju. Ališer Sijarić važi za pionira u oblasti savremene muzičke kompozicije i analize u Bosni i Hercegovini.
 
Beethoven 21
(Dino Rešidbegović)

Gudački kvartet pod nazivom Beethoven 21 napisan je povodom 250 obljetnice od rođenja Ludwiga van Beethovena.Kompozicija je studija za gudački kvartet koja ima za cilj da zvučno oslika neke od Beethovenovih muzičkih gesti kroz instrumentalne geste primjerene muzici 21. stoljeća.Svi instrumenti su ozvučeni mikrofonima i pojačani, te je djelo po sebi elektroakustička muzička kompozicija.
 
Dino Rešidbegović (Sarajevo, 1975). Diplomirao i magistrirao kompoziciju u klasama prof. HK Grubera, prof. mr.W. Liebharta i prof. dr. R. Bischofa na univerzitetu za muziku i umjetnost (muk) u Beču. Diplomirao je i klavir u klasi prof. K. O. Hyun. Završio post-gradualni studij iz kompozicijeu klasi prof. D. M. Siemensa na univerzitetu za muziku i primijenjenu umjetnost (mdw) u Beču.  Na istoj instituciji je studirao i dirigovanje u klasi prof. mr. U. Lajovica. Doktorirao je kompoziciju na Muzičkoj akademiji Univerziteta u Sarajevu 2016. godine pod mentorstvima: prof. dr. Igora Karače, kompozicija (Oklahoma State University, Stillwater) i prof. dr. Ivana Čavlovića, disertacija (Muzička akademija Univerziteta u Sarajevu). Od 2006. godine zaposlen je na Muzičkoj akademiji u Sarajevu na Odsjeku za kompoziciju. Na navedenoj instituciji promoviran je u zvanje vanrednog profesora 2017. godine. Predaje kompoziciju, elektroničku muziku i historijske tehnike komponovanja. Stalni je član Austrijskog udruženja kompozitora (ÖKB) od 2007. godine. Suosnivač je INSAM Instituta za savremenu umjetničku muziku gdje je jedan od predstavnika odjela Kompozicija kao i predstavnik odjela INSAM Zvučni laboratorij. Djela su mu izvedena u značajnim salama u Evropi, USA i Japanu, između ostalog Musikvereinu u Beču kao i u Carnegie Hallu u NY.Surađivao je sa Sarajevskom filharmonijom, gudačkim orkestrom „Dušan Skovran“, simfonijskim orkestrom MAS i ansamblima kao što su Proton Bern, Pons Artis Ensemble, Austrian Art Ensemble, SONEMUS, Trio Magis, Platypus, Duo XO itd. Autor je RMC (Reductional Music Complexity), muzičkog sistema oslobođenog od tonskih visina i ARGN (Approximate Reductionist Graphical Notation), sistema notacije elektroničke i elektroakustičke muzike.Aktivan je i kao izvođač vlastitih kompozicija koje sadrže sintetizatore zvuka.