ရုပ်ပြကာတွန်းများကိုဘာသာပြန်ခြင်း
ဇာတ်ကောင်ပြောစကားဘောင်အကွက်အတွင်းကသံတူကြောင်းကွဲစကားလုံးများ
မည်သည့်အရာများက ရုပ်ပြကာတွန်းဘာသာပြန်ဆိုခြင်းကို သာမန်ထက်တစ်မူထူးခြားစေပါသလဲ။ ဘာသာပြန်သူတွေဟာ ဘယ်လိုမျိုးကိစ္စရပ်တွေကိုရင်ဆိုင်ရပါသလဲ။ ဘာသာပြန်သူ (၅) ဦးကသူတို့ နေ့စဉ်လုပ်နေကျများကိုပြောပြပေးထားပါသည်။
ရုပ်ပြကာတွန်းဈေးကွက်သည် တစ်နေ့တခြားပိုမိုကြီးထွားလာနေသည့်စာအုပ်အမျိုးအစားအနည်းငယ်ထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ လစဉ်လတိုင်းရေတွက်၍မရနိုင်သောထုတ်ဝေရေးအသစ်အသစ်များပေါ်ပေါက်လာနေပြီး များသောအားဖြင့် တဆင့်ဘာသာပြန်ဆိုထားသောနိုင်ငံခြားဘာသာစကားခေါင်းစဉ်လက်ရာများဖြစ်ကြသည်။ ရုပ်ပြဘာသာပြန်သူများအနေနှင့်လည်း ဝတ္ထုကိုဘာသာပြန်သူများကြုံနေကျမဟုတ်သောစိန်ခေါ်မှုအမျိုးမျိုးကိုရင်ဆိုင်ရသည်။ သူတို့သည် တခြားဘာသာစကားမှသံတူကြောင်းကွဲစကားလုံးများနှင့်ဒေသိယအသုံးအနှုန်းများကို သဘာဝလည်းကျအောင်၊ ကာတွန်းဇာတ်ကောင်ပြောသောစကားဘောင်အကွက် (speech bubble) အတွင်းတွင်လည်းဝင်ဆန့်အောင် ပြန်ဆိုပေးရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ဘာသာပြန်သူ (၅) ဦးက သူတို့ကြုံတွေ့ခံစားရသည်များက ရုပ်ပြကာတွန်းဘာသာပြန်ရခြင်းကို သာမန်ထက်တစ်မူထူးခြားစေသည့်အကြောင်းရှင်းပြထားပါသည်။
ဇာတ်ကောင်ပြောစကားဘောင် (Speech Bubble) ၏အကန့်အသတ်။ ။ adios ကို auf Wiedersehen ဟုဘာသာပြန်ဆို၍မရနိုင်ပါ။
André Höchemer သည် စပိန်တွင်နေထိုင်၍အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသူတစ်ဦးဖြစ်သည်။ မကြာသေးမှီနှစ်များအတွင်း သူသည် Clever & Smart ကဲ့သို့သောရုပ်ပြကာတွန်းအများအပြား၊ Die Heimatlosen ၊ Der Riss နှင့် La Casa ကဲ့သို့သောပုံပြဝတ္ထုအများအပြားကို ဂျာမန်ဘာသာသို့ပြန်ဆိုခဲ့သည်။
"ရုပ်ပြကာတွန်းပဲဖြစ်ဖြစ်၊ သုတစာပေပဲဖြစ်ဖြစ်၊ လမ်းညွှန်ချက်စာအုပ်ဖြစ်ဖြစ် ဘာသာပြန်တယ်ဆိုတာရဲ့ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ မူရင်းဘာသာစကားအပေါ်သစ္စာရှိဖို့နဲ့၊ ကိုယ်ပြန်ဆိုတဲ့ဘာသာစကားရဲ့စာဖတ်သူတွေကို နားလည်ရလွယ်ကူတဲ့ ဘာသာပြန်စာသားမျိုးပေးစွမ်းဖို့ပဲ။ ဘာက ရုပ်ပြတွေဘာသာပြန်ရတာကို သာမန်ထက်ထူးခြားစေတာလည်းဆိုတော့ သူ့မှာက စကားလုံးတွေနဲ့ ရုပ်ပုံတွေအကြား နီးနီးကပ်ကပ်ဆက်နွှယ်မှုတွေရှိနေတယ်လေ။ ဇာတ်ကြောင်းပြောဘောင်အကွက်တွေ၊ စကားပြောဘောင်အကွက်တွေ၊ အတွေးဘောင်အကွက်တွေထဲက စာသားတွေက ရသလောက်နေရာမှာ အကန့်အသတ်နဲ့ရေးရတာ။ ပြီးတော့ ဘာသာပြန်ရင်လည်း အဲ့အထဲပဲဆန့်အောင်ပြန်ရတာ။ ဇာတ်ကောင်ပြောစကားဘောင်သေးသေးလေးထဲမှာရေးထားတဲ့ "တာ့တာ" (adios) ဆိုတဲ့စကားလုံးကို "နှုတ်ဆက်လိုက်ပါတယ်" (auf Wiedersehen) ဆိုပြီးသွားပြန်လို့မရဘူး။ အဲလိုဆို မဆန့်ဘဲနေလိမ့်မယ်။"
“La Casa” မျက်နှာဖုံး။
| ဓါတ်ပုံ။ ။ © Paco Roca/Reprodukt 2018
ဒေသိယအသုံးအနှုန်းများနှင့်ဗန်းစကားများ။ ။နေ့စဉ်ပြောစကားများမှအကြံဉာဏ်ယူပါ။
Frank B. Neubauer သည်လက်ရာတော်တော်များများကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာမှ ဂျာမန်ဘာသာသို့ပြန်ဆိုခဲ့သည်။ (Sandmand နှင့် Geschichten aus dem Hellboy Universum တို့အပါအဝင်ဖြစ်သည်။)
"နေ့စဉ်သုံးစကားတွေကနေ အကြံဉာဏ်ယူပြီးရေးရင် ဘာသာစကားကပိုပြီးအသက်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ရုပ်ပြကာတွန်းတွေမှာ သံတူကြောင်းကွဲစကားလုံးတွေ၊ ဓလေ့သုံးစကားတွေ၊ ဗန်းစကားတွေကိုပိုတွေ့ရတာ။ ဂျပန်ရုပ်ပြမန်ဂါ (Manga) တွေမှာလည်း ဒေသတစ်ခုချင်းဆီရဲ့ဒေသိယအသုံးတွေ မကြာမကြာပါတတ်တယ်။ ဒါ့အပြင် ကျွန်တော်က ကျွန်တော့်ရဲ့သား ဆယ့်တစ်နှစ်သားလေးဆီကလည်း သူပြောတဲ့စကားတွေကိုနားထောင်တယ်။ ပြီးရင် ဘတ်စ်ကားတွေ၊ ရထားတွေကိုလည်းရရင်ရသလိုစီးတယ်။ အဲဒီကနေ အများကြီးသိရတယ်လေ။"
ဝေါဟာရ။ ။ ဂျာမန်ဘာသာစကားသည်ဝေါဟာရကွဲများပိုများခြင်း
ဘာလင်ခြေစိုက် Katharin Erben သည် ဆွီဒင်လူမျိုးရုပ်ပြရေးဆရာ Liv Strömquist ၏လက်ရာများကို (Der Ursprung der Welt, Ich fühl's nicht) ကို ဂျာမန်ဘာသာသို့ ပြန်ဆိုသည်။
"စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုရှိတာက သည်ဘာသာစကားနှစ်မျိုးရဲ့ဝေါဟာရတွေက မတူညီတဲ့နည်းလမ်းတွေနဲ့အမျိုးမျိုးကွဲပြားနေတာပဲ။ ဂျာမန်ဘာသာစကားက မကြာခဏဆိုသလို ဝေါဟာရကွဲတွေပိုများတယ်။ လှုပ်ရှားမှုတစ်ခုကို ဖော်ပြတော့မယ်ဆို ဆွီဒင်ဘာသာမှာရေးနိုင်တဲ့ကြိယာကသုံးလုံးပဲရှိကောင်းရှိနိုင်ပေမဲ့၊ တစ်ချိန်တည်းမှာ ဂျာမန်မှာက မူကွဲငါးမျိုးလောက်ကွဲနေရော။”
ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာကွဲပြားခြားနားမှုများ။ ။"ဇာတ်ကောင်တွေကြားဆက်ဆံရေးကပိုအရေးကြီးတယ်။"
Nurnberg မှဂျပန်ကျွမ်းကျင်သူ Verena Maser သည် ဂျပန်ရုပ်ပြမန်ဂါများ (manga) (Das Land der Juwelen, Café Liebe တို့အပါအဝင်) နှင့် အာနီမဲ (anime) များကိုအထူးပြုဘာသာပြန်သည်။
"ဂျပန်ဘာသာစကားမှာ ဂျာမန်လို ဒီတိုင်းထိထိရောက်ရောက်ပြန်သုံးမရတဲ့ စာလုံးတွေအများကြီးရှိပါတယ်။ အဲလိုပဲ မန်ဂါတော်တော်များများက ကျောင်းတွေမှာနောက်ခံထားတာဆိုတော့ တမူထူးခြားတဲ့ အဲဒီဂျပန်ကျောင်းယဉ်ကျေးမှုကလည်း အကြောင်းအရာပိုင်းမှာ အဓိကအခန်းကဏ္ဍကပါဝင်နေတယ်။ ဆိုတော့ မကြာမကြာဆိုသလို တချို့မန်ဂါတွေက ဂျာမန်ပရိသတ်တွေရဲ့ကောင်းကောင်းလက်ခံနိုင်ခြင်းကိုခံရတဲ့အပေါ် ကျနော်အံ့ဩရတယ်။ ကြည့်ရတာတော့ ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ကို ယဉ်ကျေးမှုနောက်ခံနားမလည်ဘဲလည်းခံစားနိုင်ပုံရတယ်။ မဟုတ်ရင်လည်း ယေဘုယျအားဖြင့် ဇာတ်ကောင်တွေကြားကဆက်ဆံရေးက နောက်ခံဆက်တင်တွေထက် ပိုအရေးကြီးနေတာပဲဖြစ်မယ်။"
ကွဲပြားသောဟာသဓာတ်ခံများ။ ။"အဓိပ္ပာယ်နှစ်ခွထွက်ပြီးရယ်ရသော သံတူကြောင်းကွဲစကားလုံးများမဖြစ်မနေသုံးရခြင်း"
Freiburg တွင်အခြေချလျက် Ulrich Pröfrock (Donjon၊ Herr Hase များအပါအဝင်) သည် ပြင်သစ်ရုပ်ပြများ ဘာသာပြန်ဆိုရာတွင် ကျွမ်းကျင်သူတစ်ယောက်ဖြစ်သည်။
"ပြင်သစ်နဲ့ ဂျာမန်တွေက ဟာသဓာတ်ခံမတူဘူး။ အဲဒါက လုပ်ရကိုင်ရပိုခက်စေနိုင်တယ်။ ပြင်သစ်မှာက အဓိပ္ပာယ်နှစ်ခွထွက်ပြီး ရယ်ရတဲ့သံတူကြောင်းကွဲစကားလုံးတွေ မဖြစ်မနေသုံးရတယ်။ ဥပမာပြောရရင် Catherine Merisse ရဲ့ Olympia in Love ထဲမှာဆိုရင် ဂန္တဝင်ပြင်သစ်ရုပ်ရှင်၊ အနုပညာနဲ့စာပေတွေကိုညွန်းတဲ့ အရိပ်အမြွတ်အညွှန်းတွေ။ Merisse က ပြင်သစ်ကျောင်းတွေမှာသင်ရတဲ့အရာတွေကိုလည်း ညွှန်းဆိုထားသေးတယ်။ ဂျာမန်ကလူတွေ သိလောက်မှာမဟုတ်တဲ့ Victor Hugo ရဲ့ Napoleon အကြောင်းရေးထားတဲ့ နာမည်ကြီးကဗျာတစ်ပုဒ်ကို ညွှန်းထားတာမျိုး။ Esters Tagebücher ထဲမှာဆိုရင်လည်း Raid Sattouf က ဝဏ္ဏတွေကိုပြောင်းပြန်လုပ်ထားတဲ့ လူငယ်သုံးဗန်းစကား Verlan ဆိုတာကိုသုံးထားတယ်။ ဆိုတော့ အဲ့ဒါမျိုးတွေကျ တိုက်ရိုက်ဘာသာပြန်လို့ကိုမရဘူး။”