ကောင်းပြီ...သို့ဆိုလျှင် မည်သည်ကိုရွေးမည်နည်း။ ကျွန်ုပ်တို့နှင့်အတူ ဘာဗေးရီးယန်း (Bavarian) မြို့တော်အကြောင်းကိုပုံမှန်အတိုင်းမဟုတ်ဘဲ တစ်မူထူးခြားသောနည်းဖြင့်စူးစမ်းလေ့လာကြည့်ပါ။ မြို့ဆိုင်ရာအချက်အလက်များ၏ပဓာနကျသောအပိုင်းဖြစ်သည့်အထူးခြားဆုံးနေရာများ၊ ရပ်ရွာလူထုအသိုင်းအဝိုင်းများနှင့်ပွဲများကို အကြမ်းဖျင်းဖော်ပြပေးသွားမည် ဖြစ်သည်။ ဖန်တစ်ရာထပ်နေသည်များကိုစိန်ခေါ်ဆန့်ကျင်ကာ မြို့ကောက်ကြောင်းများကိုပြန်ပြောင်းရေးဆွဲသွားမည်ဖြစ်သည်။
ရေးသားသူ Manon Hopf und Elisa Jochum
"မြူးနစ်မြို့တွင်ရှိသော ဟို့ဖ်ဘရောင်းဟောက်စ် (HOFBRÄUHAUS) (ဘီယာချက်စက်ရုံ)
ဟို့ဖ်ဘရောင်းဟောက်စ် (Hofbräuhaus) မှ ဂီတပညာရှင်များ။ | ဓါတ်ပုံ : © picture alliance/Sueddeutsche Zeitung Photo
နှစ်ပေါင်း ၄၀၀ ကျော်သက်တမ်းရှိသော ရှတတလစ်ရှယ် ဟို့ဖ်ဘရောင်းဟောက်စ် (Staatliches Hofbräuhaus) ဘီယာဆိုင်သည် မြူးနစ်မြို့ဟောင်းရှိ ဖလာ့ဇ် (Platzl) ရင်ပြင်တွင်တည်ရှိသည်။ ဟို့ဖ်ဘရောင်းဟောက်စ်၏လူသိအများဆုံးအပိုင်းမှာ ဧည့်သည်အယောက် ၁၀၀၀ ခန့်ဆံ့သည့် သစ်သားစားပွဲများရှိသော “ရှဗဲမန်းမ်” (Schwemme) ဘီယာခန်းမကြီးပင်ဖြစ်နိုင်သည်။ ၎င်းသည် ပုံမှန်ဖောက်သည်များ သူတို့ဘီယာမတ်ခွက်များကိုလုံခြုံစွာသိမ်းဆည်းထားနိုင်သည့် နာမည်ကြီး “မက်စ်ခရု ထရယ်ဇော” (Maßkrugtresore) (မတ်ခွက်များ လုံခြုံစွာ သိမ်းဆည်းရန်သေတ္တာ) ၏ ဇာတိလည်းဖြစ်သည်။ မြူးနစ်ဒေသခံများသည် ခက်ခဲသောအချိန်များ၌ပင်အဆင်သင့်ဖြစ်နေသည့် သူတို့၏ဘီယာကို ခုံမင်နှစ်သက်ကြသည်။ ၁၈၂၃ ခုနှစ် ဆောင်းရာသီ၌ မြူးနစ်အော်ပရာဇာတ်ရုံကို မီးများဝါးမျိုသွားစဉ်က မီးငြှိမ်းရမည့်ရေများမှာခဲနေခဲ့သောကြောင့် ဘီယာဖြင့်ငြှိမ်းသက်ခဲ့ရ၏။ ဟို့ဖ်ဘရောင်းဟောက်စ် (Hofbräuhaus) သည် အွန်မ်ပါ့ ဂီတအဖွဲ့များကိုခုံမင်နှစ်သက်သူများအတွက်သာမက သမိုင်းကြောင်းလေ့လာချင်သူများအတွက်ပါ စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရာကောင်းသည်။ ဤနေရာသည် အလုပ်သမားများနှင့်စစ်သားများကောင်စီက ၁၉၁၉ ခုနှစ်တွင် ကွန်မြူနစ် “ရယ်တယ်ရီပုဘလစ်ခ်” (လက်ယာဝါဒီ သမ္မတနိုင်ငံ) (Räterepublik) အဖြစ် ကြေညာခဲ့သည့်နေရာဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ၎င်းသည်တစ်လပင်မကြာခဲ့ပေ။ တစ်နှစ်ခန့်အကြာ၌ မိမိတို့ပါတီ၏မူဝါဒကြေညာစာတမ်းကို အဒေါ့လ်ဖ် ဟစ်တလာ (Adolf Hitler) ကတင်ပြခဲ့သည့်နေရာမှာပင် NSDAP (အမျိုးသားရေးဆိုင်ရာ ဆိုရှယ်လစ် ဂျာမန်အလုပ်သမား ပါတီ) ကိုတည်ထောင်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ယနေ့ခေတ်တွင် ရှတတလစ်ရှယ် ဟို့ဖ်ဘရောင်းဟောက်စ် အမ် ဖလာ့ဇ် (Staatliches Hofbräuhaus am Platzl) ကို အဓိကအားဖြင့် ခရီးသွား ဆွဲဆောင်မှုအားကောင်းသောနေရာအဖြစ်သိကြပြီး ၎င်း၏ဂုဏ်သတင်းက ကမ္ဘာတစ်လွှားသို့ပျံ့နှံ့လျက်ရှိသည်။ လက်စ်ဗီးဂတ်စ်၌ အဆောက်ဦးပုံတူပင်ရှိသေး၏။
နွားထီးများနှင့် မုန်လာဥဝါများ
Inges Karotte | ဓါတ်ပုံ : © picture alliance/Sueddeutsche Zeitung Photo
မြူးနစ်၏ခရိုင်နှစ်ခုဖြစ်သည့် ဂလော့ခန်းဘာ့ခ်ဖီးရားတယ်လ် (Glockenbachviertel) နှင့် အိမ်နီးချင်းဂယ်တနာဖီးယားတယ်လ် (Gärtnerviertel) တို့သည် အမျိုးသမီးချင်းနှစ်သက်သူများနှင့် အမျိုးသားချင်းနှစ်သက်သူများ၏ အဖြစ်အပျက်များကြောင့် ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသည်။ မြူးနစ်မြို့သည် ဂျာမန်လိင်တူချစ်သူများလှုပ်ရှားမှု၏အချက်အချာအဖြစ် ၅၀ ခုနှစ်များကတည်းက ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ဂလော့ခန်းဘာ့ခ်ဖီးရားတယ်လ် (Glockenbachviertel) က ရော့ခ်တေးဂီတနှင့်အလှည့်ပြောင်းအဖြစ်အပျက်များ၏အခရာကျသည့်နေရာဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဖရက်ဒီ မာကျူရီ (Freddie Mercury) ကပင် အော့ခ်ဆန်းဂါးဒန်းဘားဆိုင် (Ochsengarten) (တိုက်ရိုက်ပြန်ဆိုရလျှင် “နွားထီးဥယျာဉ်”) ကဲ့သို့ ပွဲကျင်းပရာနေရာများတွင် တစ်ည၊ နှစ်ည ကခုန်ပစ်ချင်ကြောင်း ပြောခဲ့ဖူးသည်။ ဤဘားဆိုင်သည် ဂျာမနီတွင် ပထမဆုံးသောသားရေထည်ဝတ်ကာမစိတ်စွဲဘားဆိုင်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။ အင်းဂစ် ခရော့တယ်လ် (Inges Karotte) (တိုက်ရိုက်ပြန်ဆိုရလျှင် “အင်းဂတ်၏ မုန်လာဥဝါ”) သည်လည်း မြူးနစ်၏သက်တမ်းအရင့်ဆုံးသောအမျိုးသမီးချင်းနှစ်သက်သူဘားဆိုင်ဖြစ်သည့်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း မြူးနစ်တွင် စိတ်ဝင်စားဖွယ်အရက်ဆိုင်အရေအတွက်အများအပြားမှာ ပိတ်သွားကြပြီဖြစ်သည်။ ထိုသို့ဖြစ်ရခြင်းအတွက်အကြောင်းပြချက်တစ်ခုမှာ အချိန်းအချက်ပြုလုပ်ပေးသည့်အက်ပလီကေးရှင်းများမှတစ်ဆင့် အားကောင်းသောယှဉ်ပြိုင်မှုကြောင့်ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
ဒေသထွက်သစ်တော်သီးအမျိုးမျိုးနှင့် ကြုံကြိုက်သော သမင်ဦးချို
ဗစ်တူဝါလီယန်မာ့ခ်ဈေး (Viktualienmarkt) မှ Maypole (အလုပ်သမားနေ့အထိမ်းအမှတ် မေပန်းလည်တိုင်) | ဓါတ်ပုံ : © picture alliance/imageBROKER
ယနေ့ခေတ်တွင် နေ့စဉ်စားသောက်ကုန်များအတွက် “စားစရာ သောက်စရာ (victuals)” ဟူသော ရှေးဆန်သည့်စကားလုံးကိုသုံးသည့်သူ မရှိတော့သလောက်ပင်ဖြစ်သည်။ သို့သော် မြူးနစ်မြို့ရှိလူတိုင်းသည် ဗစ်တူဝါလီယန်မာ့ခ်ဈေး (Viktualienmarkt) နှင့်ရင်းနှီးကြသည်။ ဤနေရာတွင်ဖွင့်လှစ်ထားသော ဆိုင်ခန်းငယ်များ သို့မဟုတ် ဘာဗေးရီးယန်းများအခေါ်အဝေါ်အရ “စတန်း” (Standl) ကို တစ်ပတ်တွင်ခြောက်ရက်မျှ တွေ့နိုင်သည်။ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ၊ ပန်းများနှင့်တွဲဖက်၍ ပျားရည်အရက်မှအစ ဝက်ခြေထောက်ဖြင့်လုပ်သောကျောက်ကျောကဲ့သို့သောဟင်းလျာမျိုးအထိ မရေတွက်နိုင်သောအထူးထုတ်ကုန်များကို ခင်းကျင်းရောင်းချကြသည်။ ထိုမျှတင်မကသေး ရာစုနှစ်ချီသောအစဉ်အလာများနှင့်ဤဈေးကြီးသည် ရာသီများကိုလည်း ထက်အောက်ပြောင်းပြန်လှန်ပစ်သေးသည်။ မေပန်းလည်တိုင်များက နှစ်တစ်နှစ်၏ကျန် ၁၁ လလုံးလုံးတွင် ဈေးဆိုင်ငယ်များ၏အမိုးများပေါ်၌အုပ်မိုးနေကြပြီး ထူးဆန်းစွာပင်ခရစ္စမတ်အဆင်တန်ဆာများကိုလည်း နွေရာသီမှာပင်ဝယ်ယူ၍ရနိုင်နေပါသည်။
လူ့အလွှာနှင့် လူမျိုးဓလေ့ပေါင်းစုံ
ဘဲလ်ဗျူး ဒီ မိုနာကို (Bellevue di Monaco) | ဓါတ်ပုံ : © Goethe-Institut e. V., online editorial office
မြူးနစ်သည် ချမ်းသာကြွယ်ဝခြင်းဖြင့် ထူးခြားသည့်သွင်ပြင်လက္ခဏာကိုဆောင်ထားသည့် ဂုဏ်သတင်းရှိသည်။ အထူးသီးသန့်ဖြစ်၍အများနှင့်မတူတစ်မူထူးသော “ရှစ်ကယ်ရီယာ” (Schickeria) ဟု ခေါ်သည့်အထက်တန်းလွှာသည် ဤပုံရိပ်ကိုအဆုံးစွန်ထိရောက်အောင်အလွယ်တကူထိန်းသိမ်းထားကြသည်။ လူမျိုးဓလေ့ပေါင်းစုံ အသက်မွေးမှုနှင့်ယဉ်ကျေးမှုတို့၏စင်တာတစ်ခုဖြစ်သလို ဒုက္ခသည်များနှင့်မြူးနစ်မြို့သူမြို့သားများ၏မဟာမိတ်လည်းဖြစ်သည့် ဘဲလ်ဗျူး ဒီ မိုနာကို (Bellevue di Monaco) သည် ဖန်တစ်ရာထပ်နေသည်များမှခွဲထွက်နေသည်။ ချစ်ခြင်းမေတ္တာအပြည့်ရှိသောထိုကော်ဖီဆိုင်တွင် ဒုက္ခသည်များနှင့်စေတနာ့ဝန်ထမ်းများသည် အင်္ကျီလက်ခေါက်များကိုပင့်ပြီး တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက်တွဲဖက်ကာ အကျိုးအမြတ်ရှိရှိလုပ်ငန်းလည်ပတ်နေစေရန် သေချာလုပ်ကိုင်ကြသည်။ ကော်ဖီဆိုင်သည် “အားလုံးအတွက်နေရာ” ဆောင်ပုဒ်အရ ချိုသာသောဈေးနှုန်းများနောက်ကွယ်မှ လူ့အလွှာနှင့်အားလုံးအကျုံးဝင်သောအတွေးအခေါ်ကိုအလေးထား၏။ စင်တာအတွက် ၎င်း၏အောင်မြင်မှုမှာ ဘာဗေးရီးယားမြို့တော် (Bavaria) တွင် ပိုက်ဆံသည် (အမြဲ) အဓိကမဟုတ်ကြောင်း သက်သေပင်ဖြစ်သည်။ မြူးနစ်မြို့သားများက မွေးဖွားရာနေရာသည်ကံအခြေအနေသာဖြစ်ကြောင်း အသိရှိကြပြီး သူတို့သည် စစ်ပွဲနှင့်ဒုက္ခများဆီမှထွက်ပြေးလာသူများကို နေရာထိုင်ခင်းအတွက် အပြင်းထန်ယှဉ်ပြိုင်ရသည့် မြို့တော်အလယ်ဗဟိုတည့်တည့်မှာပင် အကူအညီပေးထားကြ၏။ နိုင်ငံတကာအဆင့်မီဟော်တယ်လ်နာမည်ဟုထင်ရသော အီတလီ-ပြင်သစ်နာမည်ဖြစ်သည့် ဘဲလ်ဗျူး ဒီ မိုနာကို (Bellevue di Monaco) နှင့်လိုက်ဖက်စွာပင် ကျွန်ုပ်တို့လူမှုအဖွဲ့အစည်းရှိခြားနားမှုတစ်ခုကိုရည်ညွှန်းထားသည်။ တစ်ဖက်တွင် အခမ်းနားဆုံးသောဟိုတယ်လ်များဆီသို့ လေယာဉ်ဖြင့်ပေါ့ပေါ့ပါးပါးခရီးသွားလာခြင်းနှင့် အခြားတစ်ဖက်တွင်မသွားမဖြစ်သောကြောင့် ဒုက္ခသည်များစွာသည် နေရာထိုင်ခင်းအတွက်ပြင်ပမှထိန်းချုပ်ခြင်းများကြောင့် တစ်နေရာမှတစ်နေရာသို့ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ခြင်းတို့ကြားရှိခြားနားမှုပင်ဖြစ်သည်။ ဘဲလ်ဗျူး ဒီ မိုနာကို (Bellevue di Monaco) ကို ဦးစီးနေသူများက လူတိုင်းကို “လှပသောရှုခင်းများ” နှင့်ထိုက်တန်ကြအောင်လုပ်ပေးကြသည်မှာတော့သေချာပါသည်။
ထပ်မံလေ့လာလိုပါသလား။ ဘဲလ်ဗျူး ဒီ မိုနာကို (Bellevue di Monaco) သို့ ရာဟယ် (Rahel) ၏ အလည်ပတ်ခရီးကို (Rahels Besuch vor Ort) တွင် ကြည့်ရှုပါ။
ပြီးပြည့်စုံသော လှိုင်းလုံး
အိုက်စ်ဘာ့ခ် (Eisbach) လှိုင်းလုံးတွင် ရေလွှာလှိုင်းစီးကစားသူ။ | ဓါတ်ပုံ : © picture alliance / Mika
မြူးနစ်မြို့ရှိ အင်ဂလစ်ရှာဂါတန် (Englischer Garten) သည် ရှုမြင်ရန်မြင်ကွင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ခရီးသွားများက တရုတ်တာဝါ (Chinesischer Turm) တွင် အတောမသတ်နိုင်သောဓာတ်ပုံများစွာရိုက်ကူးရသည်ကိုသဘောကျကြသလို ဥယျာဉ်ထဲကတောင်ကုန်းထိပ်ရှိဘုရားကျောင်းလေးဖြစ်သည့် မိုးနော့ပ်တယ်ရို့စ် (Monopteros) မှနေ၍ ကျယ်ပြန့်သောမြို့တစ်ခွင်တစ်ပြင်အားငေးကြည့်ရသည်ကိုလည်းသဘောကျကြ၏။ ဒေသခံများရော ခရီးသွားများပါ ရေလွှာလှိုင်းစီးကစားသူများကိုရိပ်ခနဲမြင်ရရန်အတွက် အိုက်စ်ဘာ့ခ် (Eisbach) မြစ်ကမ်းတစ်လျှောက်တွင် ကြိတ်ကြိတ်တိုးကြသည်။ ပရင့်ဇ်ရေးဂန်းတန်းရှထရာဆာ (Prinzregentenstraße) အနီးရှိ မြစ်ထွက်ပေါ်လာရာနေရာမှ ရင်သပ်ရှုပ်မောဖွယ်လှိုင်းများနှင့် အိုက်စ်ဘာ့ဗယ်လယ် (Eisbachwelle) သည် ဒေသခံရေလွှာလှိုင်းစီးကစားသူများအတွက်သာ အသိများကြခြင်းမဟုတ်ချေ။ ဂျက်ခ် ဂျွန်ဆင် အပါအဝင် နိုင်ငံတကာအဆင့်မီထိပ်တန်းရေလွှာလှိုင်းစီးကစားသူများပင် ဤနေရာသို့ရောက်ဖူးကြသည်။ အကယ်၍ သင့်အနေဖြင့် လှိုင်းလုံးအကြီးကိုစမ်းကြည့်ရန် ယုံကြည်ချက်အလုံအလောက်မရှိလျှင် မြစ်အောက်ဘက် ၁ ကီလိုမီတာခန့်အကွာမှလှိုင်းလုံးအသေးဖြင့် သင့်ကံတရားကိုစမ်းကြည့်နိုင်ပါသည်။ အိုက်စ်ဘာ့ခ် (Eisbach) ပေါ်တွင် ရေလှိုင်းစီးခြင်းက အချိန်အတော်ကြာသည်အထိ တရားမဝင်ဖြစ်ခဲ့သော်လည်း တရားဝင်လက်ခံခဲ့ပြီးဖြစ်သော်မှပင် ချော်လဲခြင်းနှင့်အနာတရများမှာ တစ်ချိန်လုံးဖြစ်နေသောကြောင့် သင့်အနေဖြင့်ဂရုစိုက်ရမည်ဖြစ်သည်။ အကယ်၍ သင်သာလှိုင်းစီးမည်ဆိုလျှင် ကြည့်ရှုနေသည့်လူများပင် ရေများစိုနိုင်သောကြောင့် သင်အနေနှင့် အရဲစွန့်ရမည် ဖြစ်သည်။
ဝတ်လစ်စားလစ် အမှန်တရား
အင်ဂလစ်ရှာ ဂါတန် (Englischer Garten) မှ ဝတ်လစ်စားလစ်နေသူများ။ | ဓါတ်ပုံ : © picture alliance / Martina Hellmann
မြူးနစ်မြို့သည်အရှက်ကြီးသည်ဟု သင်ထင်ပါသလား။ “ဖေ့ရီးရား ခေါ့ပါခူတူးဝါး” (Freie Körperkultur) သို့မဟုတ် အတိုခေါက်အားဖြင့် “FKK” ဟုခေါ်သည့် လူပုံလယ်တွင်ဝတ်လစ်စားလစ်ဖြစ်နေသောအရေပြားကိုစိုးရိမ်ရန်မလိုသည့်နေရာတွင်တော့ အရှက်မကြီးပေ။ FKK နှင့် ဝတ်လစ်စားလစ်ရေကူးခြင်းကို မြို့၏အချက်အချာကျသောနေရာ သို့မဟုတ် အနည်းဆုံးအားဖြင့် သေချာသတ်မှတ်ထားသည့်နေရာများတွင် ခွင့်ပြုထားသည်။ ဤနေရာများတွင် အီဆာ (Isar) ကမ်းရိုးတမ်းအပိုင်းများနှင့် အင်ဂလစ်ရှာ ဂါတန် (Englischer Garten) ၏အချို့နေရာများပါဝင်၏။ လဟာပြင်ရေကူးကန်အများအပြားတွင်လည်း FKK ဧရိယာများရှိကြပြီး အပေါ်ပိုင်းဗလာကျင်းလျက်ရေချိုးခြင်းကို အီဆာ (Isar) တွင် တရားဝင်ခွင့်ပြုထားသည်။ အိုက်စ်ဘာ့ခ် (Eisbach) တစ်လျှောက် မျှောချကြသော FKK ရေချိုးသူများသည် လုံးလုံးလျားလျားဗလာကျင်းလျက်နှင့်လက်မှတ်မပါဘဲ ဓာတ်ရထားအသုံးပြု၍ပြန်သွားနိုင်ပြီး သူတို့၏ပစ္စည်းများကိုလာယူသယ်ဆောင်ခွင့်ပြုထားသည်ဟူသော ကောလဟာလများပင်ရှိ၏။ ဝတ်လစ်စားလစ်အလေ့အထကိုကျင့်သုံးသည့်ယဉ်ကျေးမှုသည် ဂျာမနီတွင် ၁၉၀၀ ခုနှစ်ဝန်းကျင်ကတည်းက ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ယနေ့ခေတ်လူများသည် ဝတ်လစ်စားလစ်ရေကူးခြင်းကို ပုံမှန်သာဖြစ်ကြောင်း ယေဘုယျအားဖြင့်သတ်မှတ်သည့်နေရာဖြစ်သော GDR မှပုံများနှင့် ပို၍ရင်းနှီးကြပေလိမ့်မည်။ အနောက်ဂျာမနီတွင် ၎င်းသည် အဓိကအားဖြင့် ၁၉၆၈ မျိုးဆက်နှင့် အသက် ၈၀ အရွယ်နှင့် ၉၀ အရွယ်ရှိ ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးလိုက်စားသူများနှင့်အတူ ရေပန်းစားလာခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ဝတ်လစ်စားလစ်ရေချိုးသူများမှာ အမြဲတစေလျော့နည်းလာခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ အနည်းဆုံးတော့ သူတို့ကို ဓာတ်ရထားပေါ်တွင် ပို၍တွေ့ရနည်းပါးလာခဲ့၏။
တောယုန်နှင့် ဖြူငယ်တို့ လက်ဒ်ဝစ် (LUDWIG) ကို “ကောင်းသောည”ဟု ပြောသည့်နေရာ
နမ်းဖမ်းဘုခ် (Nymphenburg) ပန်းခြံမှ ဘရွန်းဟောက်စ် (Brunnhaus) | ဓါတ်ပုံ : © Goethe-Institut e. V., online editorial office
ရှေးဟောင်းဂရိယဉ်ကျေးမှုတွင် နင့်ဖ်သည် သဘာဝတရား၏နတ်ဘုရားမဖြစ်သည်။ သဘာဝတရားနှင့်ယဉ်ကျေးမှု - ဤဂုဏ်ပုဒ်နှစ်ခုသည် နမ်းဖမ်းဘုခ် (Nymphenburg) ရဲတိုက်နှင့်ပန်းခြံကို ပေါင်းစုဖော်ပြနေသည်။ ၁၇ ရာစုနှစ်နှင့် ၁၈ ရာစုနှစ်တွင်တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ယခင်ကမင်းမျိုးမင်းနွယ်တို့နေထိုင်ရာများကို ယခုအခါမြို့လမ်းညွှန်တိုင်းတွင် တွေ့နိုင်ပြီဖြစ်သည်။ ဤနေရာသည် နောင်အခါတွင်ပို၍ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသောနွိုင်းရှဗန်းရှတိုင်း (Neuschwanstein) ရဲတိုက်ကိုတည်ဆောက်ခဲ့သည့် အထင်ကရကျော်ဇော်သော ဘာဗေးရီးယန်းဘုရင်လက်ဒ်ဝစ် ၂ ကိုမွေးဖွားခဲ့သည့်နေရာဖြစ်သည်။ နမ်းဖမ်းဘုခ်ရဲတိုက် (Schloss Nymphenburg) နောက်မှ အစိမ်းရောင်သစ်ပင်အုပ်နှင့်ကွင်းပြင်နှောသောလွင်ပြင်သည် ၁၈၀ ဟက်တာနီးပါးကျယ်ပြန့်သည်။ အချို့နေရာများသည် မတူကွဲပြားစုံလင်သည့်တောရိုင်းတရိစ္ဆာန်များနှင့်အတူအရိုင်းဆန်ပြီးစွန့်စားဖို့ကောင်းကာ ကျန်နေရာများမှစင်တီမီတာတိုင်းသည် ရည်မွန်ယဉ်ကျေးပြီးအနုစိတ်လက်ရာများနှင့် ပြည့်နှက်နေပါသည်။ မစ္စဟိုလာနတ်သမီးပုံပြင်နှင့်ဆင်တူယိုးမှားဖြစ်နိုင်သည့် ဂရွန်းနက်ရှ ဘရွန်းဟောက်စ် (Grünes Brunnhaus) သို့မဟုတ် “အစိမ်းရောင်ပြွန်အိမ်” သည် ပြတင်းခုံများပေါ်တွင် ငှက်မွေးအခင်းများရှိကြသည်။ သို့သော် ၎င်း၏ရည်ရွယ်ချက်သည် အမြော်မြင်ရှိသလောက်လက်တွေ့မကျပေ။ ပန်းခြံထဲရှိရေပန်းများထဲမှတစ်ခုကိုစွမ်းအင်ပေးသည့်ပြွန်များသည် ၁၉ ရာစုနှစ်က တိုးတက်မှု၏စံနမူနာဖြစ်သည်။ ဤအချင်းအရာသည် ပထမအကြည့်တစ်ချက်တွင်နည်းပညာမြင့်သည်ဟုပဟေဠိဆန်ဆန်ထင်ရသည့် ပုံမှန်ထက်သာလွန်သော ရှေးယခင်ကသဘာဝကျေးလက်မြင်ကွင်းအတွက် တတိယမြောက်ဂုဏ်ပုဒ်ကိုဖြစ်ပေါ်စေ၏။
သမားရိုးကျမဟုတ်သော နေထိုင်မှု
ရှတက်ပါ့ခ် အိုလ်ဂါ (Stattpark Olga) | ဓါတ်ပုံ : picture alliance / Sueddeutsche Zeitung Photo
မြူးနစ်မြို့ကိုရိုးရာဆန်သည်ဟု ယူဆကြသည်။ ဆန့်ကျင်စွာပင် ရှတက်ပါ့ခ် အိုလ်ဂါ (Stattpark Olga) သည် ပွဲခင်းနှင့်တူပေသည်။ အိုလ်ဂါ (Olga) က မျက်စိမှိတ်ဘက်လိုက်ခြင်းနှင့် ဖန်တစ်ရာထပ်နေသည်များကို အမှန်ပင်ပပျောက်စေသည်။ သမားရိုးကျမဟုတ်သောနေထိုင်မှုနှင့်ယဉ်ကျေးမှုတို့အတွက်နေရာဖြစ်သောကြောင့် လူနေထိုင်သည့်ကားအိမ်ပန်းခြံများတွင်နေထိုင်ကြသူများက ဤနေရာကိုတွေ့ဆုံကြရန်နှင့်အတူနေထိုင်ကြရန်နေရာအဖြစ် ဖန်တီးခဲ့ကြသည်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာအသိရှိမှုကိုကျင့်သုံးလျက်ရှိသောလူ့အသိုင်းအဝိုင်းတွင် နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်နှင့်မိုးရေကိုအသုံးချပြီး ဟင်းသီးဟင်းရွက်များကိုစိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် မြို့၏ညစ်ညမ်းမြေပြင်များကို အသက်ပြန်ရှင်လာစေသောအောက်ခြေလူတန်းစားဒီမိုကရေစီပေါ် အခြေခံ၍ သူတို့၏ဘဝများကို စနစ်တကျနေထိုင်ကြသည်။ ဤနေရာတွင် ပုဂ္ဂလိကပိုင်နေရာများနှင့်ပြည်သူပိုင်နေရာများသည် ယဉ်ကျေးမှုစင်တာတစ်ခုအဖြစ် ဖြစ်သွားကြသည်။ ယဉ်ကျေးမှုစင်တာတစ်ခုဖြစ်သောကြောင့်လူနေထိုင်သည့်ကားအိမ်ပန်းခြံသည် ဧည့်သည်များအတွက်ဖွင့်ပေးထားပြီး ညနေခင်းရုပ်ရှင်များ၊ ဆွေးနွေးဝိုင်းများ၊ တေးဂီတဖျော်ဖြေပွဲများနှင့်အချုပ်အလုပ်ကော်ဖီဆိုင်ကဲ့သို့ ရေရှည်တည်တံ့နိုင်စွမ်းကိုအသားပေးသည့်အစီအစဉ်များစသည့် ပွဲအစီအစဉ်မျိုးစုံကိုပေးစွမ်းထား၏။
အနုပညာတွင် စီးမျောခြင်း
ပီနာခိုတေ့ခ် (Pinakothek) အသစ်မှ Joseph Karl Stieler ၏လက်ရာ "Johann Wolfgang von Goethe" | ဓါတ်ပုံ : © picture alliance / Daniel Kalker
မြူးနစ်၏ ပြတိုက်နေရာဖြစ်သည့် ခွန့်စ်အာရီရယ် (Kunstareal) သည် မြို့၏အချက်အချာနေရာတည့်တည့်တွင်တည်ရှိသည်။ မရေတွက်နိုင်သောပြတိုက်များ၊ အနုပညာလက်ရာပြခန်းများ၊ ပြပွဲစင်တာများနှင့်တက္ကသိုလ်များအားလုံး ခရွန်းနစ်ပလာ့ဇ် (Königsplatz) တစ်ဝိုက်တွင်စုရုံးတည်ရှိနေကြသည်။ ထိုထဲတွင် ပီနာခိုတေ့ခ် (Pinakothek) အဟောင်းနှင့်အသစ်၊ ခေတ်သစ်ပီနာခိုတေ့ခ် (Pinakothek) တို့ပါဝင်သော ပီနာခိုတေ့ခ် (Pinakothek) ဓာတ်ပုံပြခန်းများ၊ ဘရန်းဟိုစ် (Brandhost) ပြတိုက်နှင့် ဇမ်းမလွန်းရှာ့ခ် (Sammlung Schack) တို့ပါဝင်သည်။ ပီနာခိုတေ့ခ် (Pinakothek) အဟောင်းတွင် ရီနေဆွန်းခေတ်နှင့် ဘားရော့ခ်အနုပညာလက်ရာခေတ်တစ်လျှောက် အလယ်ခေတ်မှအနုပညာလက်ရာများမှသည် ရိုကိုးကိုခေတ်လက်ရာများအထိ အံ့ဩချီးမွမ်းနိုင်သည်။ ဥရောပ၏သက်တမ်းအရင့်ဆုံးခေတ်ပြိုင်အနုပညာပြတိုက်ဖြစ်သည့် ပီနာခိုတေ့ခ်အသစ်တွင် ရောမနှင့်ဂရိရှေးဟောင်းဂန္ထဝင်ပုံစံကိုအခြေခံသော ခေတ်သစ်အနုပညာလက်ရာ (Neoclassicism)၊ ၁၉ ရာစုနှစ်အတွင်းအထူးသဖြင့်အရင်းခံအရိုင်းသဘာဝဖော်ကျူးမှု (Romanticism)၊ ၁၈၉၀ ခုနှစ်ခန့်က အလှဆင်အနုပညာလက်ရာ (Jugendstil) နှင့် စိတ်ခံစားမှုကိုအသေးစိတ်မခြယ်မှုန်းဘဲ ဆေးရောင်နှင့်အလင်းရောင်တို့ဖြင့်ဖန်တီးဖော်ပြသော ပန်းချီရေးခြယ်ဟန်အမျိုးအစားများ (Impressionism) အပါအဝင် မျက်မှောက်ခေတ်အနုပညာလက်ရာဖန်တီးသူများ၏အဓိကကျသောလက်ရာများရှိသည်။ ဤအရာများနှင့် ဆန့်ကျင်ဖက်ဖြစ်လုနီးပါးအရာများမှာ ၂၀ ရာစုနှစ် နှင့် ၂၁ ရာစုနှစ်မှ စင်တင်အနုပညာလက်ရာများ၊ ပန်းချီရုပ်ပြစာအုပ်များ၊ ဗိသုကာလက်ရာနှင့်ဒီဇိုင်းတို့ကို စုဆောင်းပြသသည့် ပြတိုက်လေးခုသည် တစ်မိုးအောက်တည်းတွင်ရှိနေသည်။ ၎င်းမှာ ခေတ်သစ်ပီနာခိုတေ့ခ် (Pinakothek) ၏အမိုးပင်ဖြစ်သည်။ ဤနေရာတွင် နောက်မျိုးဆက်သစ်ပန်းချီပညာရှင်များအတွက်နေရာလည်းရှိသည်။ တနင်္ဂနွေနေ့တိုင်းတွင် ကလေးများကို ပုံဆွဲရန်၊ ပန်းချီရေးဆွဲရန်နှင့်လက်မှုအတတ်များကိုအတူတကွလုပ်ဆောင်ရန် ဖိတ်ခေါ်လေ့ရှိ၏။ ထို့အပြင် ပြတိုက်များကို အောက်ပါစူးစမ်းရှာဖွေခြင်းလမ်းကြောင်းများဖြင့်လည်း လေ့လာနိုင်သေးသည်။ ဇမ်းမလွန်းရှာ့ခ်သည် (Sammlung Schack) ဒဏ္ဍာရီများ၊ နတ်သမီးပုံပြင်များနှင့်သက်ဆိုင်သည့်ပန်းချီကားများကိုခင်းကျင်းပြသထားသဖြင့် ကလေးများကိုသာမက အရွယ်ရောက်ပြီးသူများကိုပါ စိတ်ကူးယဉ်အိပ်မက်မက်စေရန်လှုံ့ဆော်ပေးသည်။ တခြားတစ်ဖက်တွင် ဘရန်းဟို့စ် (Brandhorst) ပြတိုက်သည် အဓိကအားဖြင့် ၎င်း၏ဗိသုကာလက်ရာနှင့် ခင်းကျင်းပြသထားသည့် အန်ဒီ ဝါဟိုးလ်၏လက်ရာများကြောင့် လူသိများသည်။ ပီနာခိုတေ့ခ် (Pinakothek) တို့သည် ပစ္စည်းထားသိုရာပြတိုက်သက်သက်မဟုတ်၊ သမိုင်းကြောင်းများနှင့်ပြည့်နှက်နေသည့်နေရာဖြစ်သည်။ ထိုနေရာများသည် အနုပညာလက်ရာများကို လက်လှမ်းမီနိုင်သောအသက်ဝင်နေသည့်နေရာများပင်ဖြစ်သည်။ သင့်အနေဖြင့်နှစ်သက်ကြည်နူးမိသွားသည်နှင့် ပြန်ထွက်ရန်ပင်ခက်ပေလိမ့်မည်။ ဤအရှိန်အဝါသည် ရာစုနှစ်ချီနေသောအနုပညာသမိုင်းကြောင်းထက်ပင် ကျော်လွန်နေပါသေးသည်။
စာဖတ်ခြင်းနှင့် ဆန္ဒပြခြင်း
လီလေမောရ်စ် (Lillemors) ၏ အမျိုးသမီးစာအုပ်ဆိုင် | ဓါတ်ပုံ : © Goethe-Institut e. V., online editorial office
တော်လှန်ရေး၊ လူငယ်၊ အမျိုးသမီးချင်းနှစ်သက်သူ-ထိုအရာများသည် အမျိုးသမီးတစ်ဦးအနေနှင့် ဂျာမနီတွင်သက်တမ်းအရင့်ဆုံးဖြစ်သောအမျိုးသမီးစာအုပ်ဆိုင် လီလေမောရ်စ် (Lillemors) ၌တွေ့နိုင်သည့် အမျိုးအစားအချို့သာဖြစ်သည်။ ၁၉၇၅ ခုနှစ်၌အမျိုးသမီးဝါဒအရေးလှုပ်ရှားမှုတွင် တည်ထောင်သူ အမျိုးသမီး ၆ ဦးက မြို့၏အချက်အလက်များနှင့်လူမှုအဖွဲ့အစည်းတို့အတွင်း အမျိုးသမီးများသည်စွမ်းရည်မြင့်မားသည့်နေရာများတွင်ရှိစေရမည်ဟု ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်တာဝန်ပေးခဲ့ကြသည်။ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာတုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်မှုများနှင့်နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာလုပ်ဆောင်မှုများအတွက် အချိန်းချက်ပြုလုပ်သည့်ထိုနေရာသည် အမျိုးသမီးများအတွက် အမျိုးသမီးများကစီမံကွပ်ကဲနေသည့်နေရာဖြစ်ခဲ့သောကြောင့် အချိန်အတော်ကြာသည်အထိ “အမျိုးသမီးများသာ” ဝင်ခွင့်ရခဲ့သည်။ ယခုအခါတွင် ဆုရစာအုပ်အရောင်းသမားမရှိသည့်မြူးနစ်မြို့ကို တွေးကြည့်ရန်မှာမဖြစ်နိုင်တော့ပေ။ ယနေ့ခေတ်တွင် ထိုနေရာသည် အမျိုးသားများကိုလည်း လှိုက်လှဲစွာကြိုဆိုနေကြပြီဖြစ်သည်။ စာအုပ်ဆိုင်သည်အမျိုးသမီးစာရေးသူများသာမကပဲ အမျိုးသမီးအနုပညာရှင်များ၏ထင်ရှားမှုကို မြှင့်တင်ရန်အာမခံပေးထားသည်။ ဆန္ဒပြပွဲများကိုလည်း ဤနေရာတွင် အစောပိုင်းနေ့ရက်များတုန်းကကဲ့သို့ မစီစဉ်တော့ချေ။ သို့သော်သူတို့ဆီမှ စာအုပ်အမျိုးမျိုးအရ ထင်ရှားနေသည့်အချက်တစ်ချက်ရှိသည်။ စတိုးဆိုင်မန်နေဂျာများသည် ၂၁ ရာစုနှစ်တွင် အမျိုးသမီးဝါဒလှုပ်ရှားမှုအတွက် ဆောင်ရွက်စရာများစွာရှိနေသေးကြောင်း သိရှိကြခြင်းပင်ဖြစ်သည်။
မြို့ပြလမ်းညွှန်မြေပုံ
ဘာလင်မြို့မှအငှားချထားသောဟင်းသီးဟင်းရွက်စိုက်ခင်းများ (သို့မဟုတ်) မြူးနစ်မြို့တွင်ဝတ်လစ်စားလစ်ရေးကူးခြင်း။ ။ကျွန်ုပ်တို့နှင့်အတူ ပုံမှန်ပြုလုပ်နေကျအရာများကိုဆန့်ကျင်ပြီး ဂျာမန်မြို့ကြီးများကိုလာရောက်စူးစမ်းကြည့်ပါ။ တမူထူးခြားပါလိမ့်မည်။ ကျွန်ုပ်တို့ကသင့်ကို မြို့တော်၏ကောက်ကြောင်းထက်မှ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သော ပွဲအခမ်းအနားများ၊ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းနှင့် ဂန္တဝင်နေရာများ၏အဓိကအချက်ကို ပေးပါမည်။ ကျွန်ုပ်တို့နှင့်အတူ အချို့သောလက်ခံထားသည့်သမားရိုးကျအကြာင်းအရာများနှင့်မတူ ကွဲပြားသောအကြာင်းအရာများကိုစိန်ခေါ်၍ မြို့တော်လမ်းညွှန်မြေပုံကို ပြန်လည်ရေးဆွဲကြည့်လိုက်ပါ။