«Эйнштейннің салыстырмалылық теориясы – тек қана өтпелі теория»: ютубшы Doktor Whatson физика бойынша Нобель сыйлығының лауреаты Райнхард Гензельмен Эйнштейн, қара құрдымдар және тәуекелге бару батылдығы туралы әңгімелесті.
Қара құрдымдар, сингулярлық, 5-ші өлшем? Ютубшы Doktor Whatson д-р Силке Бритценмен (Макс Планк Қоғамының Радиоастрономия институты) және д-р Франк Омемен (Макс Планк Қоғамының Гравитациялық физика институты) фильмде сюжет пен жеке көріністер қаншалықты шынайы көрсетілгені туралы әңгімелеседі.
Ғаламдағы оқиғалар жай ғана табиғат заңдарына ілеседі ме, немесе олардың негізінде барлығын басқаратын қандай да бір ерік, сана-сезім тұр ма? Жұлдыздардың қозғалуынан нені білуге болады? Харальд Леш метафизикаға экскурсты аяқтайды.
Сенің шығу тегің қандай? Осы бейнеде Макс Планк Қоғамының Адамзат тарихы институтының MrWissen2go және Йоханнес Краузе Еуропа көші-қонның бірнеше толқынымен қоныстанғанын көрсетеді. Сондықтан ғалымдар қорытынды жасайды: біз бәріміз мигранттар болып табыламыз.
Макс Планк Қоғамының Эволюциялық антропология институтының директоры Сванте Паабо 2018 жылғы 7 қыркүйекте палеогенетика саласындағы жаңашылдық жұмысы үшін Кёрбер сыйлығына ие болды. Ол зерттеулердің осы бағытының қалаушысы болып саналады.
Геоинженерия немесе климаттық инженерия технологиялық шешімдердің көмегімен жылыжай әсерін жұмсартуға тырысады. Алайда бұл идея жақсы ма? Қандай тәсілдемлер бүгіннің өзінде нақты болып табылады? Не «жақтайды», ал не «қарсы шығады»?
Амазонка маңайында жыл сайын қатты орман өрттері орын алады. Көптеген өрттер қасақана жасалады. Климаттың өзеруі және өткенде ормандарды кесу жағдайды қиындатады. Бұған қоса, енжар саясаткерлер мен біздің өз қажеттілігімізді ғана қанағаттандыратын жүріс-тұрысымыз тропикалық ормандарды құртуға мүмкіндік туғызады. Амазониядағы жағдай соңғы он жылдықтарда қалай дамыды?
Климат өзгеруінің нәтижесінде Арктикада неғұрлым жылы болып келеді. Бұл атмосферадағы жылыжай газдары үшін не білдіреді? Макс План Қоғамының Биогеохимия институтындағы Фридеман Реум және Матиас Гёкеде жылыжай газдардың концентрациясын сол жерде – Оңтүстік Мұзды мұхиттің сібір жағалауындағы шалғайдағы Амбарчикте өлшейді. Олар сонда алған деректердің көмегімен мәңгі тоңнан атмосфераға қанша көмірқышқыл газ бен метан кететінін есептейді.
Елестетіп көріңізші: түрлі-түсті музыка– белгілі бір ән ойнағанда сіз бәрін тек қана сары немесе қызыл реңкте көресіз. Жексенбіде құлпынай дәмі болады. Ал біреу «лас» деген сөзді айтқанда, сіз тоңып кетесіз. Біртүрлі жөнсіз естіледі ме? Көптеген адамдар әлемді шынымен осылай немесе осыған ұқсас түрде қабылдайды – синестезиясы бар адамдар.
Адам кемеліне жетпеген, ол әрекеттерін, жайлылық пен рақаттылыққа бағдарланып, жиі жасайды. Кейбір саясаткерлер бұны өзгерткілері келеді, әсіресе осындай мінез-құлық мемлекеттік ақшаны қажет етсе, денсаулыққа немесе қоршаған ортаға зиян келтірсе. «Итермелеу» – бұл адамдардың жүріс-тұрысын, болжалды ең жақсы баламаны неғұрлым тартымдыға айналдырып, анық ережелері немесе тыйым салулары жоқ белгілі бір арнаға бағыттау талпынысы. Бұл тұрғыдан маңызды тақырып болып, мысалы, ағзаларды ауыстырып орналастырған кездегі донорлық табылады.
Синапстар бір жүйке жасушасынан екіншісіне электрлік сигналдарды жеткізумен қоса сигналдың қарқындылығын күшейтуі немесе бәсеңсітуі мүмкін. Осы түйіспелік илемділік делінетін нәрсе оқыту мен естің негізі болып табылады.
Жасанды зият – бұл орасан зор тақырып. "Жасанды зият" тақырыбына үлкен бейнесериалды жасау үшін Doctor Whatson командасы Макс Планк Қоғамының Зияткерлік жүйелер институтымен бірлесті.
Ранга Йогешвар Еуропа, АҚШ пен Қытайдағы жасанды зият саласындағы зерттеулердің жедел нүктелеріне саяхаттайды. Бізді не күтеді? Жасанды зият біздің еңбек аямызды және біздің күнделікті өмірімізді қалай өзгертеді?
Бұл пайдаланушылық түсіндіруші бейне жасанды зият – қысқаша ЖЗ - не екендігін түсіндіреді. Youknow – немістілді кеңістіктегі түсіндіргіш бейнелердің және электрондық оқытуға арналған шешімдердің жетекші жеткізушілердің бірі.
„Aber, wo hinein dehnt es sich aus? Was ist außerhalb des Universums?“ Timos Gehirn erlebt seinen eigenen privaten Urknall, als Lara ihm zwei aktuelle Theorien zur Entstehung des Universums erklärt.
„Moment mal….mag keine Veränderungen, interessiert sich nicht für neues Zeug, beschmiert gerne Wände. Kann es sein, dass ich ein Neandertaler bin?“ Timo denkt über einige der unbeantwortbaren (und eine der ziemlich leicht beantwortbaren) Fragen zur menschlichen Entwicklung nach.
„Es scheint da oben lauter Hippos zu geben.“ Diese Folge ist für alle, die wie Timo denken, dass ein "Hippocampus" eine Universität für Miniatur-Nilpferde sein könnte. Ein Gespräch mit Lara gibt dem Gehirn des jungen Mannes einen flüchtigen, verwirrenden Einblick in seine eigene Brillanz.
Glaubst du, wir kommen an einen Punkt, an dem die künstliche Intelligenz die Macht erkennt, die wir ihr gegeben haben, und beschließt, uns zu versklaven? Timo und Lara denken über die Grenzen zwischen menschlicher und künstlicher Intelligenz nach – Grenzen, die man verschieben kann, andere, über die man entscheiden muss, und einige, die niemals überschritten werden können.
„Glaubst du wirklich, dass wir kurz vor dem Ende stehen?“ Lara und Timo stellen sich der ernüchternden Realität der Auswirkungen des Menschen auf unseren Planeten und fragen sich, was sie tun können, um ihn in eine bessere Zukunft zu führen.