Αναμνήσεις
Matthias Fritsch

Στα αριστερά της εικόνας ένας νεαρός άντρας κάθεται σε βαθιά στάση μπροστά από ένα άσπρο τοίχο, με τα χέρια μπλεγμένα και τους αγκώνες να ακουμπούν στα γόνατα. Φορά τζιν παντελόνι και άσπρο μπλουζάκι.
Φωτ.: Leander Lenz

To 2009 ο μουσικός Marco Brosolo, ο παραγωγός Federico Bassetti και εγώ, ο σκηνοθέτης Matthias Fritsch, δημιουργήσαμε την πλατφόρμα για σύγχρονο βωβό κινηματογράφο Moving Silence. Τότε ζούσαμε όλοι στο Βερολίνο και θέλαμε να φέρουμε πίσω στην σκηνή την μοναδική ποίηση που διαθέτει ο βωβός κινηματογράφος ως ξεχωριστό είδος κινηματογράφου και η οποία στις μέρες μας έχει σχεδόν εξαφανιστεί εντελώς από την κουλτούρα του κινηματογράφου λόγω της κυριαρχίας του ήχου. Μαζί αναζητήσαμε σκηνοθέτες, οι οποίοι είτε παρήγαγαν βωβές ταινίες, είτε οι ταινίες τους ήταν τόσο ισχυρές οπτικά, που μπορούσαν να σταθούν από μόνες τους. Πολλοί σκηνοθέτες ήταν πρόθυμοι να πειραματιστούν, αντικαθιστώντας τα υφιστάμενα soundtrack τους με ζωντανή ηχητική και μουσική συνοδεία και δίνοντας στους μουσικούς πλήρη ελευθερία. Έτσι προέκυψαν εντελώς νέες εκδοχές των ταινών τους, γιατί τελικά οι μουσικοί με τις ερμηνείες τους και τη συνοδεία των κινούμενων εικόνων δίνουν στα βουβά έργα ένα πολύ ξεχωριστό ηχόχρωμα και διάθεση.

Όταν γνώρισα τον Αχιλλέα Κεντώνη, τον διευθυντή του Ιδρύματος ARTos (σήμερα ARTos House), σε ένα συμπόσιο στην Πράγα, προέκυψε το σχέδιο, να φέρουμε το Moving Silence στη Λευκωσία. Με την στήριξη του Ινστιτούτου Γκαίτε Κύπρου, η βερολινέζικη ομάδα μας κατάφερνε να φέρνει κάθε χρόνο στην Κύπρο ένα ή δύο μουσικούς από το Βερολίνο από διαφορετικά μουσικά είδη, πλάι σε διεθνή προγράμματα ταινιών. Το φάσμα κυμαινόταν από τους ηλεκτρικούς ήχους του Robert Lippok μέχρι τις φωνητικές ακροβασίες της Almut Kühne και την ελεύθερη τζαζ του Frank Gratkowski και πολλά άλλα. Κάποιοι από τους Γερμανούς μουσικούς ξεκίνησαν να συνεργάζονται και με τους μουσικούς από την Κύπρο, αφότου γνωρίστηκαν και εκτίμησαν ο ένας τον άλλο στις συναυλίες βωβού κινηματογράφου. Γιατί όλες οι εκδηλώσεις στη Λευκωσία είχαν ένα κοινό στοιχείο: μια κινηματογραφική βραδιά αποτελείται από σχεδόν τόσες σύντομες συναυλίες, όσες είναι και οι ταινίες μικρού μήκους που προβάλλονται στο πρόγραμμα. Όσο ποικιλόμορφες είναι οι ταινίες και τα κινηματογραφικά είδη, άλλο τόσο διαφορετικά μπορούν να είναι και τα soundtrack ενός προγράμματος: πλάι στην παιδική χορωδία Ergo Sum της Κυριακής Ιακωβίδου, ο Τάσος Στυλιανού παίζει πειραματικούς ήχους που αποσπά από αντικείμενα που έχει βρει, και ακολούθως ένας μουσικός της Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου ερμηνεύει μια σύνθεση του Αντρέα Μουστούκη. Στο πρόγραμμά μας είχαμε μέχρι και soundtrack ταινίας μέσα από χορό με κλακέτες. Αυτή η ποικιλομορφία είναι που κάνει τις εκδηλώσεις του Moving Silence στο ARTos House τόσο γοητευτικές και μοναδικές και, χάρη στις καλές διασυνδέσεις του Αχιλλέα Κεντώνη στην εξαιρετική κυπριακή μουσική σκηνή, φροντίζει κάθε χρόνο να προσφέρει νέες εκπληκτικές στιγμές.

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την κυρία Βάργκα, τον κύριο Dahl και τον κύριο Luley, γιατί χάρη στη πολυετή στήριξη και συνεργασία του Ινστιτούτου Γκαίτε Κύπρου με το ARTos House, μπορούμε τώρα να ανατρέχουμε σε έντεκα χρόνια σύγχρονου βωβού κινηματογράφου στη Λευκωσία με μια κατάμεστη αίθουσα.

Εντυπώσεις από την πρώτη εκδήλωση Moving Silence στη Λευκωσία το 2011
Εντυπώσεις από την πρώτη εκδήλωση Moving Silence στη Λευκωσία το 2011