Qora tuynuk
Yuqorida biz ko’rib turgan rasm birinchi qarashda biroz xiralashgan ko’rinadi. Shunga qaramasdan, aynan ushbu rasm 2019 yilning bahorida butun dunyo bo’ylab gazetalarning bosh sarlavhalarga aylangan. Chunki bu qora tuynukning birinchi suratidir.
Bunday suratni olish uchun teleskop Yerning diametriga teng bo‘lishi kerak. Shu sababli, 2017 yilda Event Horizon Telescope hamkorligidagi olimlar yer sharining turli yarim sharlarida joylashgan sakkizta radioteleskopni ulkan virtual teleskopga birlashtirdi. Boshqalar qatorida Chilidagi APEX teleskopi, Ispaniyadagi IRAM teleskopi va Janubiy qutbdagi Amundsen-Skott Antarktika stansiyasida joylashgan teleskoplar ishtirok etdi. O’lchovlar atom soati yordamida nanosekundlik aniqlikda muvofiqlashtirildi.
© EHT hamkorligi, Jonson / APEX, IRAM, G. Narayanan, J. Makmen, JCMT / JAC, S. Xostler, D. Xarvi, ESO / K. Malin
Bunday o’lchovlardan olingan ma’lumotlarning miqdori juda katta! Ular son-sanoqsiz qattiq disklarda saqlanadi va pochta orqali yuborildi. Bu eng tezkor usul. Ushbu hajmdagi ma’lumotlarni Internet orqali uzatish ancha uzoq davom etgan bo’lardi.
Ma’lumotlar Bonndagi Maks Plank Jamiyati Radioastronomiya instituti va Bostondagi MTI dagi Xeystek observatoriyasi superkompyuterlari yordamida tahlil qilinadi.
© Maks Plank Jamiyati Radioastronomiya instituti, Bonn
Deyarli ikki yillik hisob-kitob va baholashlardan so‘ng, 2019-yil aprel oyida tadqiqotchilar qora tuynukning birinchi “portreti”ni taqdim eta oldilar.
© EHT hamkorligi
Unda Sumbula to’plamidagi supergigant elliptik galaktika bo’lgan M87 markazidagi o’ta massiv qora tuynuk tasvirlangan. U Yerdan “atigi” 55 million yorug’lik yili uzoqligida joylashgan va shuning uchun astronomik nuqtai nazardan juda yaqindir.
Bunday suratni olish uchun teleskop Yerning diametriga teng bo‘lishi kerak. Shu sababli, 2017 yilda Event Horizon Telescope hamkorligidagi olimlar yer sharining turli yarim sharlarida joylashgan sakkizta radioteleskopni ulkan virtual teleskopga birlashtirdi. Boshqalar qatorida Chilidagi APEX teleskopi, Ispaniyadagi IRAM teleskopi va Janubiy qutbdagi Amundsen-Skott Antarktika stansiyasida joylashgan teleskoplar ishtirok etdi. O’lchovlar atom soati yordamida nanosekundlik aniqlikda muvofiqlashtirildi.
Bunday o’lchovlardan olingan ma’lumotlarning miqdori juda katta! Ular son-sanoqsiz qattiq disklarda saqlanadi va pochta orqali yuborildi. Bu eng tezkor usul. Ushbu hajmdagi ma’lumotlarni Internet orqali uzatish ancha uzoq davom etgan bo’lardi.
Ma’lumotlar Bonndagi Maks Plank Jamiyati Radioastronomiya instituti va Bostondagi MTI dagi Xeystek observatoriyasi superkompyuterlari yordamida tahlil qilinadi.
Deyarli ikki yillik hisob-kitob va baholashlardan so‘ng, 2019-yil aprel oyida tadqiqotchilar qora tuynukning birinchi “portreti”ni taqdim eta oldilar.
Unda Sumbula to’plamidagi supergigant elliptik galaktika bo’lgan M87 markazidagi o’ta massiv qora tuynuk tasvirlangan. U Yerdan “atigi” 55 million yorug’lik yili uzoqligida joylashgan va shuning uchun astronomik nuqtai nazardan juda yaqindir.
Hamkorlik bo’yicha sherik
|
|
